Dünyada Ve Türkiye'de Tarım Ürünleri Ticareti - Koniks.com

Türkiye tarım ürünleri dış ticaretinde geniş ve verimli arazilerine rağmen büyük bir pay alabilmiş değildir. Buna rağmen dünya ihracatında ilk 20 ülkeden biridir. DTÖ verilerine göre 2005 yılındaki 8 milyar dolarlık ihracatıyla, ülkemiz, dünya tarım ürünleri ihracatında 16. sırayı almıştır.

Dünya ticaretinde hem ihracatta hem de ithalatta en büyük pay sahibi ülkeler gelişmiş ülkelerdir. Avrupa Birliği, ABD, Çin, Kanada, Brezilya ve Avustralya tarım ürünlerinde önemli bir paya sahiptir. Japonya ise ithalatçı olarak öne çıkan bir ülkedir.

Tablo 1: Dünya tarım ürünleri ihracatında önde gelen ülkeler, 2005 (milyar dolar)



İHRACAT

İTHALAT


2005


2005







Avrupa Birliği (25)
369,71

Avrupa Birliği (25)
398,88

AB (25) dışına ihracat
84,06

AB (25) dışından ithalat
113,23

ABD
82,67

ABD
95,80

Kanada
41,18

Japonya
65,95

Brezilya
35,04

Çin
45,19

Çin
28,71

Kanada
21,46

Avustralya
21,21

Rusya
19,29

Arjantin
19,18

Güney Kore
16,77

Tayland
17,82

Meksika
16,45

Rusya
14,87

Hong Kong
11,09

Endonezya
14,32

ülke içinde tüketilen
7,31

Malezya
13,38

Tayvan
9,48

Yeni Zelanda
13,01

Suudi Arabistan
9,07

Meksika
12,72

İsviçre
8,25

Hindistan
10,13

Hindistan
7,67

Şili
10,10

Malezya
7,24

Türkiye
8,08

BAE
7,24



Kaynak: WTO International Trade Statistics 2006 (DTÖ verilerinde sektör sınıflandırması SITC 3. Revizyon’a göredir. Bu sınıflandırmaya göre tarım ürünleri 27. ve 28. fasıllar hariç 0,1,2 ve 4. bölümleri içermektedir.)

DTÖ verileri ülkemiz için 8 milyar dolar rakamını gösterse de, sınıflandırma farklılığı nedeniyle, ülkemizde gümrük tarife fasılları bazında açıklanan tarım ürünleri ihracat rakamı 2005 yılı için 9 milyar dolardır. 2006 yılında ise 10 milyar dolara yaklaşan bir ihracat hacmi yakalanmıştır. Tarımda üretimin bir yıl iyi, bir yıl kötü geçmesi eğilimine rağmen, son üç yılda hem üretim hem ihracat üst üste büyüme sağlanmıştır.

Tablo 2: Seçilmiş Fasıllara Göre Tarım Ürünleri Dış Ticaretimiz (1000 $)































































































































































































































































İHRACAT

İTHALAT





Değişim



Değişim

Fasıllar

2005
2006
(%)

2005
2006
(%)











Toplam Tarım

9.228.245
9.771.947
5,89















01- Canlı hayvanlar

5.180
8.456
63,2

14.074
15.318
8,8

07- Yenilen sebzeler

533.203
683.542
28,2

-
-
-

08- Yenilen meyveler

2.501.037
2.380.360
-4,8

-
-
-

09- Kahve, çay ve baharat

64.359
70.272
9,2

-
-
-

10- Hububat

114.646
200.941
75,3

189.575
161.990
-14,6

11- Değirmencilik ürünleri

483.572
317.524
-34,3

-
-
-

12- Yağlı tohum ve meyvalar

96.607
116.090
20,2

697.714
614.736
-11,9

15- Hayvansal, bitkisel katı ve sıvı yağlar

502.911
510.901
1,6

723.862
898.290
24,1

17- Şeker ve şeker mamulleri

202.307
273.759
35,3

-
-
-

18- Kakao ve kakao müstahzarları

243.688
270.580
11,0

-
-
-

19- Hububat, un, nişasta, süt müst.

348.444
395.683
13,6

76.008
95.673
25,9

20- Sebze ve meyve.elde edilen müst.

1.281.470
1.117.467
-12,8

46.934
56.516
20,4

21- Yenilen çeşitli gıda müstahzarları

235.660
324.696
37,8

-
-
-

22- Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke

148.627
142.748
-4,0

-
-
-

23- Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri

-
-
-

341.386
315.216
-7,7

24- Tütün ve tütün mamulleri

590.047
684.618
16,0

275.504
255.230
-7,4

44- Ağaç ve ahşap eşya

249.515
331.331
32,8

795.368
929.188
16,8



Kaynak: TUIK, TIM