Bir Fikri Olana Fondan Destek - Koniks.com

Goldenhorn Ventures, iyi bir fikri olup para bulamayan girişimcilere destek verecek.

Can Paker, Ahmet Aykaç ve Mehtap Özkan tarafından kurulan Goldenhorn Ventures, iyi bir fikri olup para bulamayan girişimcilere destek verecek. Dünyada değişim yaratacak fikirleri seçerek piyasa değeri yaratabilecek hale getirip olgunlaştırdıktan sonra satacak olan fonda şimdilik 30 milyon dolar var. 420 proje arasından üçünü seçen fon bu projelere yatırım yapmaya başladı.

Ahmet Aykaç, Fransa'da yönetim okulu kurmuş, sahibi olmuş ve satmış bir profesör. Halen Avrupa'nın büyük firmalarına yönetim danışmanlığı yapıyor. Fransa'da yaşıyor, ancak son yıllarda Sabancı Üniversitesi ve Güler Sabancı'ya danışmanlık yapıyor.

Can Paker, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) Başkanı olarak kamuoyunda "cesur ve aykırı" fikirleriyle tanınan bir yönetici. Henkel'de uzun yıllar genel müdürlük yapan Paker, şimdi Sabancı Holding'de Güler Sabancı'nın danışmanlarından.

Mehtap Özkan, öğrenim için gittiği ABD'de Silikon Vadisi'nin genç girişimcilerinden biri olmuş. Dört şirket kurmuş, üçünü satmış, Microsoft'un önemli yöneticileri arasına da giren bir Türk...

Bu üç farklı ismi biraraya getiren ise Türkiye'de ilginç fikirleri olan ama parasızlık nedeniyle bunları piyasada bir ürüne dönüştüremeyen genç girişimciler. Bu isimlerin kurduğu Goldenhorn Venture artık Türkiye'deki dünyayı değiştirecek fikir sahibi gençlere imkan sağlayacak. Böylece dünyada 100 milyar dolarları bulan risk sermayesi Türkiye'de kavramdan gerçeğe dönüşecek.

Goldenhorn Venture'un kuruluş fikri nereden çıktı?
Can Paker: Sabancı Üniversitesi geçen yıl herhangi bir alanda "iş fikri" olanlara destek vermek üzere Inovent Türkiye'yi kurdu. Şirket daha sonra üniversiteden çıkıp Türkiye'ye yayılmaya karar verdi. Muazzam projeler ortaya çıktı. Bu projeleri nasıl formüle edeceğiz dedik ve Goldenhorn Venture fonlama şirketini kurduk.

Venture capital yani risk sermayesi dünyada bilinen bir model. Modeli Türkiye'ye uyarlıyoruz dediniz. Ne anlama geliyor bu?

Ahmet Aykaç: Venture capital dünyası, her yerde değişen iktisadi şartlarla değişiyor. Türkiye'ye özgü koşullarda da değişiyor. Risk sermayesinin şimdiye kadar ABD ve Avrupa'da olan modeli geçerliliğini yitiriyor. Paranın çok kısıtlı olduğu bir dünyada ortaya çıkmış bir venture capital yapısının, paranın çok fikrin az olduğu bir dünyadaki döneme uydurulması lazım. Onu yapamıyorlar.

Uygulanan model artık işlemiyor yani...

A.A: İnanılmaz bürokratik, sırf kapitale dönüşü maksimize etmeye çalışan yaklaşım. Tamamen finansal bir yaklaşım. Halbuki paranın bol olduğu bir dünyada fikri en iyi kullanacak şekle sokmak lazım. Dolayısıyla batı dünyasının kendi içinde yapması gereken birşeyler var. Onları buraya ithal etmeden yeni dünyada neler olması lazım bunu bulmak lazım. Bir de Türkiye'nin yerel şartları var, teşvik, kültür, hukuk yapısı, kontratla itimat arasındaki nisbi gücün gerektirdiği bir takım farklar var.

C.P: İlginç birşey var. Normal olarak bir şablon vardır, bir firma nedir diye. Bu işte ise hiçbir şablon yok. Her fikir ayrı bir firma organizasyonu, ayrı bir strateji demek. Her proje kendine özgü yönetim isteyen, organizasyon isteyen, cesur adımlar isteyen bir şey.

Türkiye'de çok fikir var mı peki...

C.P: Ben de çok hayretle karşıladım. Türkiye'de hiç tahmin etmediğim fikirler var.
A.A: Türkiye'de çok ilginç fikirler var. İşin ilginç tarafı Can'la beraber üniversitede Inovent'i kurmayı zorlarken kimseyi inandıramamıştık buna.

C.P: Ahmet tevazuu gösteriyor. Beni de inandırmak zorunda kaldı. Benim avantajım ilk inanan olmak.

A.A: Inovent'le yaşadık. Türkiye'de birikmiş, bir çıkış yolu bulamayan su biriktisi gibi bir sürü fikir vardı. Teşbihte hata olmaz sivilce gibi. Sivilceyi patlattığınızdaki gibi bir sürü fikir çıkmaya başladı. Ama bu çok şirket çıkar anlamına gelmez. Çıkmamasının sebebi de fikirlerin kötü olduğundan değil, bu insanların ellerinden tutup yöneticilik değil de ağabeylik yapılmamasından. Her halde Can ile benim avantajım o ağabey rolünü oynayabilmek.

Gençler nasıl davranıyor?

A.A: Gençlerde hala bir çekingenlik var. Fikrine güveniyor ama kendi kendine vurup, girerim, kırarım da yok. Biz de o gri saçların verdiği bir rahatlık oluyor.
C.P: Biz çoğunlukla Türkiye'den projeler aldık. Fakat yurtdışında da projelerimiz var. Ama Türklerin geliştirdiği. ABD'den iki proje var. Hayretler içinde gördüm. ABD'li şirket 7 senedir de çalışıyor, ne yönetim biliyor, ne strateji biliyor, korkak.

Nisan'da konferans var...

C.P: Mesela nisan ayında bir konferans yapacağız. Venture capital nasıl olmalı, diye. Uluslararası, dünyaya yönelik olacak. IFC gibi Avrupa'nın ve ABD'nin en büyük yatırımcı ve örgütleri katılacak.

Bu proje ne zaman oluştu. Üçünüzün yolu nasıl kesişti?

C.P: Biz Inovent'ten sonra böyle bir fon kurmak için projeler oluşturuyorduk. Mehtap'la karşılaştık.

Mehtap Özkan: Bu proje benim 6 senedir kafamdaydı. Türkiye'de nasıl girişim sermayesi olur. Yöntem nedir, araştırıyordum. Bu süre olgunlaştırmakla geçti. ABD'den para bulabilir miyim dedim. Buldum. Atladım geldim. Can ve Ahmet beyler de Sabancı Üniversitesi'nde gelişecek işleri bulup büyütmek için üniversiteleri gezerlerken bir sürü ticarileşmesi gereken ancak para bulamayan fikir olduğunu görmüş. Bunun üzerine bu işi yapalım, girişim sermayesi kuralım diyorlar. Onlar düşünürken ben de kendi içimde para getirip takım kurmaya çalışıyordum. Sinerjik bir bağlantı kurduk.

İlk etapta kaç şirket ya da fikir sahibi ile görüştünüz? Siz mi çağırdınız onlar mı geldi?

M.Ö: İlk etapta 420'ye yakın şirkete baktık. Onlar da geldi, biz de kapı kapı dolaştık. Bazılarını kimse bilmiyordu. Teknoparkların kapılarını çaldık. Konferanslarda konuştuk, kulaktan kulağa yayıldı. Ama mutlaka başvuranlarla görüştük. Her fikre dünyayı değiştirecek bir özelliği var mı, doğru iş modeli yapabilir miyiz diye baktık. Ancak 7-8 tanesi ile uğraşabildik. Yatırım yaptığımız ise 2 şirket var. Üçüncüsü yolda. Dördüncüsü için de uğraşıyoruz bir ay içinde. 5 aydır inceliyoruz 4 yatırım doğru bir denge değil gibi görünüyor ama biz 2.5 yıldır bunu gerçekleştirmiş sayılırız.

A.A: Her fikir sahibi ile görüşmemiz önemli. Konuştukça farklı noktalara gidebiliyorsunuz. Bu da çok emek ve vakit isteyen bir şey.

Hangi şirketlere yatırım yapmaya karar verdiniz?

M.Ö: Projelerden bazıları internet işinde. Çünkü bu firmalarla çok çabuk ürün geliştirebiliyorsunuz. Bariyerler çok düşük. Fikriniz varsa geliştireceğiniz sistemler ucuz. Şu anda yogurt isimli bir projeye yatırım yapıyoruz. Sanal dünya üzerine. Mesela bir stilistsiniz. Gerçekten bir iş haline dönüştürmeniz için ciddi paralara, başka şeylere ihtiyacınız var. Oysa sanal dünyada hemen ortaya çıkabiliyorsunuz. Bu projemiz sanal bir ekonomi yaratıyor. O ekonominin örneği test etmek amacımız. Üç boyutlu bir site olacak. İnteraktif, gerçeğe yakın. Alışveriş için Amazon'a gidemiyorsunuz. Yoğurtistan, yogurtworld'de gidebileceksiniz. Türkiye kaynaklı ama yurtdışına açık bir proje bu. Zaten bizim amacımız da Türklerin fikirlerini yurtdışına açmak. Nisanda başlayacak. Artık inovasyon da globalleşti. Bilgi her yerde. Neden azgelişmiş ülkeden de fikir çıkmasın ki.

Mutlaka bilişim sektöründe olması mı gerekli?

M.Ö: Sadece bilişim değil her türlü sektörle ilgileniyoruz. Bir diğeri nanotek. Bu proje doğal bildiğimiz tüm materyalleri teknoloji ile bambaşka noktalara ***ürüyor.

Sadece İstanbul'dan mı fikirler geliyor?

M:Ö: Anadolu'dan da var ama kültür meselesi, bunu oturtmamız lazım. Biz piyasada uzun dönemde olacağız. Yeni fonlarımızla olacağız.
A:A: Biz girişim sermayesinin eko sistemini oluşturmak için varız. Bu sayede daha büyük fikirler gelişecek.

Bu tür sermayelerle desteklenen ünlü şirketlerden örnek verir misiniz?

M:Ö: Google, facebook, ebay, yahoo bundan doğdu. Hürmet etmekle oluyor.

Türkiye'nin bu konuda şansı var mı?

M.Ö: Türkiye girişim sermayesi veren fonların radarında. Genç nüfusu, coğrafi konumu itibariyle önümüzdeki yıllarda çok fazla para gelecek. Sadece teknoloji değil tüm alanlara açık. Örneğin sağlık sektörü.

Silikon Vadisi'nin geleceği ne olacak?

M.Ö: Silikon Vadisi yatırımcıları dünyanın her yerinden inovasyon geleceğini gördüler. Vietnam'a, Kore'ye, Çin'e, Rusya'ya gitmeye başladılar. Doğu Avrupa'yı araştırıyorlar. Yani yeni fikirlerin sadece Silikon Vadisi'nden çıkmayacağını görüyorlar. İnternet çok şey değiştirdi. Bu Türkiye'yi de etkileyecek. Artık ister Bağcılar'da oturun ister Los Angeles'ta aynı şansa sahipsiziniz.

Ne kadarlık bir fon toplandı? Şirketin geleceğine ilişkin neler düşünüyorsunuz? Fon toplarken ikna etmekte zorluk çektiniz mi? Bu şirketler batarsa ne olacak?

Can Paker: Büyük bölümünü yaşancı fonların oluşturduğu bir fon bu. Türkiye'den de ünlü isimler var. 30 milyon dolara yakın bir kaynağımız oldu. İkinci ve üçüncü fonlar gelecek. Üçüncü fon daha büyük olacak ve borsaya açacağız.

M:Ö: Fona ortak olmak konusunda ilk başta biraz sorun oldu. Daha sonra ise görüştüğümüz şirketleri tanıştırdığımızda ikna oldular. Biz stratejik önemi olan şirketlere yatırım yapıyoruz. Ve yatırım yaptıktan sonra elimizi üzerlerinden çekmiyoruz. Ortak oluyoruz. Bir kaç başarı hikayesi çıktığında farklı olacak. Para verip arkanızı dönerseniz o şirket batar. Şirketler iki sene içinde kriz yaşıyor. Doğru iş ortakları doğru stratejiler bu nedenle önemli.

Ahmet Aykaç: Fikri olan yardımı aldı mı fulleyip gidecek Avrupa girişimin ne olduğunun farkında değil. Şirketi al-büyüt-sat yapılır şey değil. Babadan çocuğa geçer şirket dediğin, evladiyeliktir. Ben Fransa'da oturuyorum. Kimse girişimci olmak istemiyor. Kanunlar da girişimci olmaya karşı. Türkiye'de herkes işini kurmak peşinde. Burası dinamik, fikri olan biraz yardımı yakaladı mı fulleyip gidecek.

Mehtap Özkan: Fikrin çalınması eski günlerde kaldı

ABD'de sıfırdan yaratabilmek mümkün. Fikri olanın önü açık. Hızlı para bulabiliyorsunuz. Hatta ürün ortada yokken bile sermaye bulmak mümkün. Biz de bu kültürü getiriyoruz. Girişimciler gelsin tartışalım diyoruz. Birbirleriyle tanıştırıyoruz. Fikrin çalınması diye birşey de artık geçerli değil. Bir fikir sadece bir başlangıç.

Can Paker: Doğru projeye doğru yönetimi sağlıyoruz İşimiz para yatıranların parasını iyi değerlendirip seçtiğimiz projeyi belli bir olgunluğa getirip satmak. Venture capital'ın anlamı bu. Para yatıranlara karşı güvenilir olmak lazım. Proje sahipleri çok parlak insanlar ama hiçbiri yönetimi bilmiyor. Biz o köprüyü de kuruyoruz. Hem firmaları parayla buluşturuyoruz, hem de yönetim konusunda yardımcı oluyoruz.

Referans