Küçük Ama Yaratıcı Bir Ürün: Pencere Önü Bostanları
Henüz çok küçük bir pazar. 2000'li yılların başına göre 3-4 kat büyümüş olsa da, yalnızca 200 milyon dolar düzeyinde. Ancak Batı'da ulaşılan nokta, hobi bahçeciliğinin, kentleşme ve gelir düzeyleri yükselen Türkiye'de, nasıl bir potansiyeli olduğu konusunda kimi ipuçları sunuyor. 2006 yılı rakamlarına göre, İngiltere'de bu pazar yaklaşık 9 milyar euro'luk bir hacme ulaştı. Brian Jameson&Association'ın yaptığı araştırmaya göre, 65-74 yaşlarındaki İngilizlerin, her ay bahçeye ayırdıkları bütçe 10 sterlin düzeyinde...
Türkiye'de ise, bu işi büyütmeye kararlı küçük ama inovatif bir şirket, yaratıcı işleriyle rakiplerinden ayrılıyor. Botanika Dış Tic. A.Ş, aslında henüz çok küçük bir şirket. Ancak her yıl yüzde 20-25 büyüyor. 2007 yılı cirosu 5 milyon TL olan şirket, 2008'i yine büyüyerek, 6 milyon TL'lik bir ciroyla kapattı.
Şirketin genel müdürü ve aynı zamanda kurucusu Kemal Eskenazi, tekstilci bir aileden geliyor. 1990 yılından itibaren, bebek ve çocuk giyimi alanında, özellikle trikoda butik işler yapan Eskenazi, 2001'de Botanika'yı kurdu ve tekstilden de 2006'da çekildi.
Yurt dışından getirilen bahçe ekipmanlarının satışını 700 noktada yapan Botanika'nın en önemli özelliği Ar-Ge'ye yatırımı. 25 yıl önce kurulan bitki besleme kimyasalları üzerine çalışan bir laboratuarı olan Erkan Şamcı'yı ekibe dahil etmeleri, belki de en önemli avantajları. Çiçek Coşturan ile artık jenerik marka haline gelen bitki besinlerinde, bugüne kadar 3,5 milyon litrelik satış rakamına ulaşıldı. Ortalama her yıl 250.000 adet satılan Çiçek Coşturan’lar için, yaklaşık 100.000 dolarlık Ar-Ge harcaması yapıldı. "Pencere Önü Bostanları" ise, 2008’de piyasaya çıkardıkları, bahçesi olmayanların sebze yetiştirmesi için tasarlanan, hiç bitki yetiştirmemiş birisi için bile oldukça cazip ürünler. Maydanoz, taze sarımsak, kekik gibi bitkilerden, bugüne kadar 60.000 adet satıldı.
Botanika'nın büyüme hikayesi, biraz “yumurta-tavuk” ilişkisi. Onlar pazara ilk distribütörlüklerini alıp girdiklerinde, bu alanda çok fazla ürün yoktu. Yani bir anlamda pazarı büyüten etkenlerden biri, onların ürün çeşitliliğini artırması. Şirketin çabası, biraz da pazarı büyütmek yönünde. Bitki Kültürü Okulu bu kapsamda bir çalışma. Marketlerde ve belediyeyle işbirliği yapıp çeşitli alanlarda, 3 yıldır halka açık, ücretsiz hatta hediyeli bitki eğitimleri veriyorlar.
Eskenazi'nin iddiası, bahçeyle uğraşmanın rahatlatması nedeniyle, krize ilaç olabilecekleri yönünde. Pencere Önü Bostanları serisi, şehir merkezinde, plazalarda çalışan beyaz yakalıların kahve sohbetlerine dahil olmayı gerçekten de başardı. Şirket, kriz nedeniyle 2009’da büyüme beklemese de, ilginç ürünlerle bilinirliklerini artırıp, satışta geçen yılı yakalamakta kararlı.
www.fortuneturkey.com