İnovasyon İçin Büyük Bütçe Şart Mı? - Koniks.com

İş insanları birer mucit midir? Evet, çoğu zaman öyledir. Ama buluşlarını bilimin gelişmesi için yapmazlar. Onları icat etmeye teşvik eden şey kar etme amacıdır. Zaten inovasyonu da icattan ayıran tek şey de budur. İnovasyon kar getiren yenilik demek. O halde inovasyonun en önemli unsuru da kar etmektir.

Peki, her inovatif çalışma şirketlerin kar hanelerine ciddi rakamlar ekliyor mu? Evet, inovasyon çoğu zaman şirketlerin bilançolarına önemli katkılar getiriyor. Ancak her zaman değil. Dünyada bu konuda en dertli şirket olarak General Motors gösterilebilir. Hikaye şöyle… Otomotiv devi General Motors, Toyota ile olan rekabetinde Ar-Ge ve inovasyona büyük önem verir. Şirketin son 25 yıl içinde yapmış olduğu Ar-Ge harcamaları birçok ABD şirketini geride bırakır. İngiltere Bilim ve İnovasyon Bakanlığı öncülüğünde yapılan ve 1.250 küresel şirketi kapsayan Ar-Ge harcamaları listesine göre, GM 2007 yılında 3.3 milyar dolar Ar-Ge harcaması yapar. Peki, bunun karşısında GM’nin kar hanesinde ne yazar? Hemen hemen hiçbir şey… Çünkü GM bırakın kar etmeyi 2006’yı 38.7 milyar dolar zararla kapattı.

Bu örnek tek başına inovasyonun kar getiren bir araç olmadığını gösterebilir. Ancak sadece inovasyon çalışmalarına verdiği önem ile karını arttıran, büyümesini süreklileştiren şirketler de var. İşte birkaç örnek… Örneklerimizden biri inovasyon ocağı sayılan Apple. Dünyanın önemli inovasyon uzmanlarından Rowan Gibson, Apple’ın Microsoft’un yaptığı Ar-Ge yatırımını yapmadığını, fakat onlardan daha karlı işler yaptığını söylüyor. 2007 yılında Microsoft’un yaptığı Ar-Ge harcaması 3.6 milyar doları buluyor. IBM ise 2007 yılında yukarıda söylediğimiz rapora göre 2.9 milyar dolar harcamış. Gibson, Apple’ın bu rakamlarla karşılaştırıldığında çok cüzi bir Ar-Ge harcaması yaptığını, fakat 2006 yılında 19 milyar dolarlık ciro ile 2 milyar dolarlık kar elde ettiğine dikkat çekiyor. Bunun en önemli nedeni ise, Apple’ın bütün ürünlerini yeniden icat edebilen bir marka haline gelmesi.

Türkiye’de de Ar-Ge harcamalarına büyük bütçeler ayıran şirketlerin yanında mütevazı bütçelerle büyük işler çıkaran örnekler de var. Bu örneklerden biri Yaşar Holding’in iştiraklerinden DYO. Boya endüstrisinde hızlanan inovasyon trendinin önemli temsilcilerinden olan DYO, bu alanda yılda 6.5 milyon dolarlık harcama yapıyor. Bir proje için ortalama harcanan rakam 50 ile 100.000 euro arasında değişiyor. Ama DYO firmaya özel ürün geliştirme programı ile inovasyon için mütevazi sayılacak bir bütçe ile karlı satışlara imza atıyor. Geliştirilen nanoteknolojik ürünler Arçelik ve Çimsa’ya satılıyor.

Büyük Bütçe Şart Mı?
Bu örnekler gösteriyor ki, inovasyon çalışmalarından tatminkar geri dönüşümler alabilmek için sadece çok para harcamak yeterli olmuyor. Çok para harcanması durumunda inovasyonla ilgili aşırı beklentiler de ortaya çıkıyor. İnovasyon yatırdığınız para ile doğru orantılı bir iş modeli değil. Bu sene ikincisini düzenlediğimiz İnovasyon Konferansı’nda konuşmacı olan ve en iyi 10 iş kitabından biri olarak değerlendirilen The Strategy Paradox kitabının yazarı Michael Raynor, büyük bütçelerle hazırlanan projelerin aynı oranda kar getirmesini beklemenin genel bir trend olduğunu söylüyor. Halbuki Raynor, birçok karlı projenin mütevazı başlangıçlarla yola çıktığını anlatıyor. Ona göre asıl önemli olan piyasaları dikkatle değerlendirecek, gözlemleyecek akla sahip küçük bir bünye yaratmak.

Rowan Gibson ise, inovasyondan kar etmek için tek bir anahtar sözcüğün olduğunu söylüyor, o da “heyecan”. Gibson kullanıcıda heyecan yaratmak için aşamalı inovasyonun yeterli olmadığı görüşünde. Coca Cola’nın yeni lezzette bir kola yaratması, Gillette’in ek bir jilet çıkarması ya da BMW 3 serisinin yeni bir versiyonu, aşamalı inovasyona örnek olarak gösterilebilir. Bu tip inovasyonun geri dönüş sağlama konusunda ciddi bir potansiyel taşımadığını belirten Gibson, asıl inovasyonun kullanıcıda heyecan yaratan değer odaklı olması gerektiğine vurgu yapıyor. One göre Apple’ın iPhone’u tam da bu modele işaret ediyor. Technopolis Group Türkiye Direktörü ve inovasyon uzmanı Şirin Elçi ise, inovasyonun doğru algılandığında ve kurum kültürüyle özdeşleştiğinde kazandırdığını savunuyor.

İnovasyonu Yönetmek
Temel iş yapısında inovasyonu verimli bir şekilde konumlandırmak da geri dönüşler alabilmek için yeterli değil. İş kurgusu içinde inovasyon çalışmalarına yardımcı olacak unsurları da belirlemek gerekiyor. İnovasyonda temel amaç fark yaratmak ve sürüden sıyrılmak. Sizi böyle bir farklı konuma taşıma potansiyelindeki çalışmalarda mutlaka deneme/yanılma ve hatalar olacaktır. Şirin Elçi, inovasyonda temelde 3 çeşit risk olduğundan bahsediyor. “Birincisi, yeni ürün veya hizmet beklenen performansı gösterebilecek mi? İkincisi, şirket yeni ürün veya hizmeti öngörüldüğü gibi ortaya çıkarıp pazara sunabilecek mi? Üçüncüsü ise, müşteriler yeni ürün veya hizmeti sunulan fiyatta benimseyip öngörülen satış hacmini taşıyacak mı?” İşte bu soruların cevapları inovasyonun karlı dönüşü için hangi yardımcı unsurların kullanılması gerektiğini de ortaya koyuyor. İnovasyonla ortaya çıkan riskleri yönetebilmek ve kaynakları doğru bir şekilde kullanabilecek ve kaynakları doğru bir şekilde kullanabilmek için denenmiş fikir değerlendirme, proje yönetimi ve proje portföyü yönetimi metotları bulunuyor. Karlı bir inovasyonda sağlanması için de bu karmaşık işleri ciddi biçimde örgütlemeye ihtiyaç duyuluyor.

Bu noktada, firmanın inovasyonun ne olduğu ve nasıl yönetilmesi gerektiğini bilmesi önem kazanıyor. İnovasyon yönetimi, firmanın teknolojiyi, iş süreçlerini ve insan ilişkilerini destekleyecek ve teşvik edecek şekilde yönetmesi anlamına geliyor.

Kaynak: Turkishtime Dergisi

www.turkishtime.org