Bilgiyi Yönetmek - Koniks.com

Uğur Serkan TAŞKIN
Global Bilgi - Bilgi Sistemleri Bölüm Yöneticisi


Ulaşabildiğimiz veri miktarı arttıkça, zaman kazanmak yerine doğru bilgiyi bulabilmek için daha fazla vakit harcıyoruz. Şirketler de en az bireyler kadar, önüne geçilemez bir hızla artan veri ve bilgi trafiği ile boğuşmak durumunda kalıyorlar. Şirketlerin gerçek veya sanal satış noktaları sayesinde müşteriler, ürünler, bayiler ve rakipler hakkında devasa veritabanları oluşuyor.

Bu veriler içinde özellikle müşterilere ait veriler ayrı bir çekiciliğe ve öneme sahip, çünkü müşteri profilleri ve davranış biçimlerine dair verilerin, müşteri ilişkileri yönetiminde kullanılması sayesinde çapraz veya ek satış fırsatları doğuyor. Elbette bunu başarabilmek için ilk olarak eldeki veriyi, pazar dinamiklerine dair diğer verilerle birlikte analiz edebilmeniz ve daha da önemlisi, elde ettiğiniz sonuçları doğru bir şekilde anlamanız, yorumlamanız ve doğru kararlar vermeniz gerekiyor.

E-Business altyapısının gelişimine paralel olarak gelişmekte olan entegre iş modellerini de göz önüne aldığımızda ortaya çıkan tablo biraz daha karışık. Alışılagelenden çok daha fazla iş ortaklığının gerçekleşeceği ekosistemler içinde yer alacak şirketler daha da yoğun bir veri ve bilgi trafiğine maruz kalacaklar. Üstelik iş ortaklığı yapan şirketler arasında akan verinin formatına dair teknik bir standart olması yeterli olmayacak, verilere yüklenen anlamın, bu sanal ekosistemlerde yer alan şirketlerin çalışanları arasında paylaşılması da gerekecek.

"Bilgi Çağı”nın lokomotifi olan “Bilgi Ekonomisi”nin çıkmazı da işte burada başlıyor. Şirketler açısından baktığımızda bilgi ekonomisinde yerini almanın (“korumanın” demek belki daha doğru olacaktır) yolu, kontrolsüz bir şekilde artan bu veri ve bilgi yığınlarını yönetebilmekten geçiyor. Peki bilgi ekonomisinin herhangi bir aksaklığa uğramadan yoluna devam edebilmesi ne derece mümkün? Muhtemel bir senaryo birçok şirketin bu bilgi yığınları ile baş edememeleri ve artan bilgi yığınlarının içinde boğulmalarıdır.

Şirketler anlamlı ve işe yarar bilgileri ayırt edemez duruma gelebilirler. Bunun sonucu olarak rakiplerini, müşterilerini ve sermaye piyasalarını doğru analiz edemez ve doğru kararları alamazlar. Eğer bu durumdaki şirketler belli bir oranın üzerine çıkarsa, bilgi ekonomisinin kolay iyileşmeyecek bir yara alması kaçınılmaz bir son olacaktır.

Bunun çok iyi bir senaryo olmadığını itiraf etmeliyim. Böyle bir durumun ortaya çıkmasına sebep olabilecek temel nedenlere bakarsak aslında sandığımızdan daha fazla faktörün bunda etken olabileceğini görebiliriz.

Bilgi yönetimi teknolojilerinin bekleneni vermemesi bu nedenlerden bir tanesi olacaktır. Bilgi yönetiminin, teknoloji boyutu kadar, kurumsallaşma ve kurum kültürü ile de göz ardı etmememiz gereken bir bağlantısı var. Şirketlerin bilgi yönetimi konusunda gerekli teknolojik ve organizasyonel yetkinlikleri oluşturamaması ve ellerindeki bilgi varlıklarını doğru yönetememeleri, yanlış kararlar almalarına ve rekabet avantajlarını yitirmelerine yol açacaktır.

Bilgi ekonomisinde eğitilmiş insan gücünün önemini de unutmamak gerekir. Önümüzdeki yıllarda giderek karmaşıklaşan şirket yapılarını, iş ilişkilerini ve iş süreçlerini yönetebilmek için çok daha fazla yöneticiye gerek olacak. Bu biraz da birim zamanda alınması gereken iş kararlarının daha fazla olmasından kaynaklanacak.

Bilgi ekonomisinde zincirleme olarak birbirini tetikleyen entegre elektronik iş süreçlerini düşündüğünüzde, çok küçük hatalar bile büyük zararlara sebep verebilirler.

Elbette her şey bu kadar kötü gitmeyebilir. Belki biraz daha iyimser bir ihtimal, bilgi zehirlenmesinin devam etmesi ancak bazı firmaların bu durumla mücadele ederek önemli bir rekabet avantajı oluşturmalarıdır. Bunun gerçekleşebilmesinde, bilgi yönetimi teknolojilerinin olgunlaşması ve artan bilgi trafiğinin yönetiminde şirketlere yardımcı olması önemli bir etken olacaktır. Bilgi servislerinin gelişmesi ve şirketlerin ihtiyaç duyduğu bilgileri sağlayan aracı kurumların pazarda hak ettikleri yeri almaları da daha çok umut beslememiz için bir neden olacaktır.

Bilgi ekonomisinin sorunsuz bir şekilde yoluna devam edebilmesi için bilgi yönetimi teknolojilerinde radikal değişimler olması gerekmektedir. Bilgi yığınları ile baş edebilmemiz için gerçek zamanlı veri madenciliği, bilgi haritalama ve etiketleme konusunda akıllı teknolojilerin gelişmesi ve kullanımının yaygınlaşması önemlidir. Başka önemli bir konu ise iş ortakları arasında veri alışverişinde tek bir standart protokolün oluşması ve bunun global olarak kabul görmesidir. Şirketlerin bu teknolojileri edinmeleri kadar önemli bir konu da bilgiyi kullanacak ve ona dayalı kararlar alarak uygulayacak insan kaynaklarına gerekli yatırımın yapılmasıdır.

Eğer tüm bunlar gerçekleşirse, verimliliğin radikal olarak arttığı bir ekonomi hiç de hayal olmayacaktır. Tüm bu gelişmelerin bir anda olmayacağını göz önüne alırsak, bu ideal bilgi ekonomisine geçişte bazı firmalar daha hızlı hareket edip, önemli bir rekabet avantajı yakalarken, bazı firmaların yeteri kadar dinamik hareket edemeyerek oyunun dışında kalmaları söz konusu olacak. Bilgiyi iyi yönetemeyen şirketler, geleceğin bilgi ekonomisinde kendilerine yer bulamayacaklardır.

Kaynak: kurumsalperformans.net