Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası - Koniks.com

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası’nın Amacı Nedir?



Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı’nın amacı, bir taraftan ihracatçıların kısa vadeli satışlarına ilişkin ihracat bedellerini ticari ve politik risklere karşı belirli limitler dahilinde teminat altına alarak ihracatı teşvik etmek ve yönlendirmek, diğer taraftan da poliçenin teminat olarak gösterilmesi ile ticari bankalardan ihracat kredisi teminini kolaylaştırmaktır.

İhracat Kredi Sigortası’nın Kapsamı Nedir?

Bu program çerçevesinde, ihracatçılarımızın bir yıl içinde, Türk Eximbank tarafından kapsama alınan ülkelerdeki çeşitli alıcılara yapacağı 360 güne kadar vadeli tüm sevkiyatlar sigortalanmaktadır. İhracat Kredi Sigortası yönetiminde esas, uygun risk dağılımının sağlanmasıdır. Tüm sevkiyatların sigortalanması ile sigortalıların hem düşük hem de yüksek riskli alıcı ve ülkelere gerçekleştirdiği ihracat işlemlerinin aynı poliçe kapsamına dahil edilmesi ile uygun bir risk dağılımı sağlanmakta ve buna bağlı olarak prim oranları asgari düzeylerde tespit edilmektedir.



Kapsama Alınan Riskler Nelerdir?



Sigorta kapsamına alınan riskler, ticari ve politik olmak üzere iki kategoride değerlendirilmektedir.

Ç



Ticari Riskler



Ø Alıcının iflas etmesi,



Ø Alıcı hakkında konkordato kararı alınması,



Ø Alıcının borçlarını ödeyememesi nedeniyle tasfiye kararı alınması,



Ø Mal bedelinin ödenmemesi,



Ø Malın ihracatçıdan kaynaklanmayan nedenlerle kabul edilmemesidir.

Ç



Politik Riskler



Ø Savaş hali,



Ø İhtilal,



Ø İç savaş,



Ø İsyan,



Ø Ayaklanma,



Ø Alıcının ülkesinin ithal yasağı,



Ø Alıcının ithal izninin iptali,



Ø Alıcı bir devlet ya da devlet garantisine haiz bir kuruluş ise ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi,



Ø Transfer güçlüğüdür.

Ç



Zarar Ortaya Çıktığında Türk Eximbank Ne Kadarını Tazmin Eder?



Ticari ve politik risklerden kaynaklanan zararların azami % 90’ı tazmin edilmektedir.

Ç



Sigorta Sözleşmesinin Süresi Ne Kadardır?



Sigorta sözleşmesinin süresi 1 yıldır.

Ç



Azami Tazminat Ödeme Sınırı Nedir?



Azami Tazminat Ödeme Sınırı; sigorta sözleşmesi ile kapsama alınan risklerin bir anda gerçekleşmesi halinde ihracatçıya ödenecek olan azami meblağı ifade eder. Azami Tazminat Ödeme Sınırı, ihracatçının Teklifname ile Eximbank’a bildirdiği gelecek 12 ay içinde yapacağı sigorta kapsamına alınabilir özelliklere haiz muhtemel ihracat tutarı esas alınarak belirlenir. Bu tutar sabit bir değer olmayıp ihracatçının yazılı talebi üzerine yükseltilebilir.

Ç



Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası’nın İhracatçıya Maliyeti Nedir?



Poliçe Tanzim Ücreti:

Ø Firmaların yasal statüsüne göre değişen ve her poliçe döneminde bir defaya mahsus olmak üzere ödenen tutardır.



Sigorta Primi:

Ø Prim oranları alıcının yerleşik olduğu ülkenin risk grubu, sevkiyatın ödeme şekli ve vadesi, alıcının özel ya da kamu alıcısı olup olmadığı dikkate alınarak tespit edilmektedir. Ülkenin veya ödeme şeklinin riskliliği arttıkça ya da sevkiyatın vadesi uzadıkça prim oranları yükselmektedir.



Ø Banka garantisi veya gayrikabili rücu akreditif şartı olmayan ülkelere, gayrikabili rücu akreditifli veya banka garantili yapılan sevkiyatlarda belirlenmiş prim oranları üzerinden % 50 indirim yapılmaktadır.

Ç



İhracat Kredi Sigortası Programından Faydalanmak Amacıyla Nasıl Müracaat Edilir?



İlk olarak firma Teklifname ve ekleri ile birlikte Türk Eximbank’a müracaat eder. Başvuru sahibinin Teklifname’de verdiği bilgiler düzenlenecek olan poliçeye esas teşkil etmektedir. Teklifname ve ekleri Türk Eximbank yetkililerince incelenerek düzenlenecek olan poliçeye ilişkin özel şartlar saptanır. Söz konusu özel şartları içeren Kabul Formu iki nüsha halinde düzenlenerek, Ülke Şartları ve Prim Oranları Listesi ile birlikte ihracatçıya gönderilir. Firmanın Kabul Formu’nu imzala**** bir nüshasını geri göndermesi ile sigorta sözleşmesi yürürlüğe girer. Bunu takiben Türk Eximbank tarafından düzenlenen Sigorta Poliçesi ihracatçıya gönderilir.

Ç



İhracatlarının Bir Kısmını veya Tamamını Aracı İhracatçı Üzerinden Yapan Firmalar Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı’ndan Nasıl Yararlanabilir?



İhracatlarını aracı ihracatçı üzerinden yapan firmalar, Türk Eximbank’tan temin edecekleri örneğe uygun verecekleri vekaletname ile gerçekleştirecekleri sevkiyatları sigorta kapsamına aldırabilirler. İhracatlarının bir kısmını aracı ihracatçı üzerinden yapan firmalara kendi lehlerine poliçe düzenlenebilmektedir.

Ç



Alıcı Limiti Nedir?



Her bir alıcı için, ticari ve politik risklerle ilgili olarak sevkiyat bedellerinin ödenmemesi durumunda, Türk Eximbank tarafından o alıcı için üstlenilen azami riski ifade eder.

Ç



Alıcı Limiti Başvurusu Ne Zaman, Nasıl Yapılmalıdır?



İhracatçı, her bir alıcısı için herhangi bir şekilde satış bağlantısı kurulur kurulmaz Alıcı Limiti Başvuru Formu’nu doldurarak sevkiyattan mümkün olduğu kadar önce limit talebinde bulunmalıdır. Öte yandan, ihracatçılar alıcı limiti onayı verilmesi sürecinin kısaltılabilmesini teminen henüz satış bağlantısı kurulmadan önce de potansiyel müşterileri için alıcı limit başvurusunda bulunabilirler. Alıcı firmaya ilişkin olarak, değerlendirme aşamasında faydalı olabileceği düşünülen her türlü yazılı bilgi ve belgenin alıcı limiti başvurusunda ilave edilmesi söz konusu süreci hızlandırması bakımından yararlı olacaktır.

Ç



Alıcı Firma Enformasyonu Nasıl Yapılır?


Türk Eximbank, İhracat Kredi Sigortası işlemleri kapsamında alıcı riskini değerlendirme ve limit tesbiti aşamasında ihracat yapmak istediğiniz firmanın kredibilitesini belirlerken güvenilir ve hızlı rapor sağlayan uluslararası enformasyon kuruluşları ile işbirliği içinde bulunmaktadır. Bu hizmet kapsamında alıcı firmanın;



Ø profil (tanıtıcı) bilgileri



Ø ortaklık yapısı



Ø faaliyetleri



Ø sektördeki yeri



Ø mali yapısı



Ø bankalarla ilişkileri



Ø borç/alacak ilişkileri



Ø ticari moralitesi



Ø kredibilitesi



bilgilerini içeren enformasyon raporları güvenilir uluslararası enformasyon kuruluşlarından Enformasyon Müdürlüğü tarafından satın alınmaktadır. Sözkonusu hizmet karşılığında ihracatçı firmadan herhangi bir ücret talep edilmemektedir.

Ç



Alıcı Limiti Tutarı Nasıl Belirlenir?



Alıcı firma hakkında, yurt dışında yerleşik uzman kuruluşlar vasıtası ile temin edilen, güncel verilere haiz enformasyon raporlarındaki finansal ve idari bilgiler mali analiz yöntemleri çerçevesinde incelenir. Bir gayrikabili rücu akreditif ya da banka garantisi tahtında ödeme koşuluna bağlı alıcı limiti onaylarında, öncelikle muhtemel amir bankalar mali analize tabi tutulur. Bahse konu incelemeler neticesinde; alıcı firmanın mali durumu, ilgili sektör ve ülke riski ile gerekli olduğu hallerde muhtemel amir banka riski bir bütün halinde dikkate alınarak ihracatçının sevkiyat programına uygun olarak belirlenen ihtiyacı da gözönüne alınmak suretiyle alıcı limit tutarı tespit edilir.

Ç



Yapılan Sevkiyatlar Türk Eximbank’a Ne Zaman Beyan Edilmelidir?



Sigortalı, poliçe süresi içinde yapacağı tüm sevkiyatları Türk Eximbank’a bildirmekle yükümlüdür. Sigorta Sözleşmesinin yürürlüğe girmesiyle birlikte ihracatçı, her ay yapmış olduğu tüm sevkiyatları takip eden ayın 10’una kadar Aylık Sevkiyat Bildirim Formu ile Türk Eximbank’a bildirecektir.

Ç



Prim Tahakkuku Ne Zaman Yapılır?



Sigortalının Aylık Sevkiyat Bildirim Formlarındaki beyanı esas alınarak Türk Eximbank yetkililerince brüt fatura tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı Prim Bildirim Formu ile Sigortalıya bildirilir. Sigortalı kendisine tebliğ edilen prim tutarını tebliğ tarihini takip eden 5 işgünü içinde ödemekle yükümlüdür.

Ç



Poliçe Dönemi İçinde Yapılan Her Sevkiyat Sigorta Kapsamına Girer mi?



Ø Türkiye’de yerleşik bir bankanın teyit verdiği bir gayrikabili rücu akreditif çerçevesinde gerçekleştirilen,



Ø Ülke anlaşmaları çerçevesinde gerçekleştirilen,



Ø Menfaat ilişkisi bulunan alıcılara yapılan,



Ø Peşin ödemeli,



Ø Başka firma adına sigortalı olan,



Ø Kapsam dışı ülkeye yapılan,



Ø Türkiye’deki serbest bölgelere ve serbest bölgelerden yapılan,



Ø Factoring-forfaiting kapsamında gerçekleştirilen,



Ø Konsinye satış olarak gerçekleştirilen,



Ø Transit ticarete konu olan,



Ø Prefinansman kapsamında bedeli ödenmiş olan,



Ø Ülke Şartları ve Prim Oranları Listesi’nde belirlenen ödeme şeklinden farklı bir ödeme şekliyle gerçekleştirilen,



Ø Türk Eximbank tarafından limit verilmesi uygun görülmeyen alıcılara yapılan sevkiyatlar kapsam dışındadır.



Bununla birlikte, söz konusu sevkiyatların Aylık Sevkiyat Bildirim Formları ile beyan edilmesi gerekmektedir. Buna karşılık, sigortalının bu sevkiyatlar için prim ödeme yükümlülüğü yoktur.

Ç



Hangi Firmalar Prim İndiriminden Yararlanabilir?



En az bir yıl süre ile Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı'ndan yararlanan firmaların geçmiş poliçe dönemleri kapsamındaki faaliyetleri çerçevesinde, gösterdikleri performansa göre, bir sonraki poliçe döneminde uygulanmak üzere prim indirimi yapılacaktır. Sözkonusu indirim oranı, Türk Eximbank tarafından her bir sigortalı firma bazında belirlenecek ve % 15'i geçmeyecektir.

Ç



İhracatçı Vadesinde Tahsil Edemediği İhracat Alacağı Olduğunda Ne Yapmalıdır?



İhracatçı her ayın 10’una kadar bir önceki ayın sonu itibariyle vade tarihinin üzerinden 30 gün geçmiş olmasına rağmen ödenmemiş alacaklarını “Vadesi Geçmiş Alacaklar Aylık Bildirim Formu” ile Türk Eximbank’a bildirmelidir.

Ç



Tazminat Ödemesi Nasıl Gerçekleşir?



Sigortalı, zararın kesinleşmesinden sonra Tazminat Talep Formu ile Türk Eximbank’a müracaat etmelidir. Alıcının iflası, tasfiyesi ve konkordato ilanı gibi durumlarda sigortalıdan alacağın usulüne uygun olarak ilgili iflas/tasfiye/konkordato masasına kaydettirmesi istenir. Sigortalıdan talep edilen belgelerin tamamlanmasından sonra zararın % 90’ı Türk Eximbank tarafından tazmin edilir.



Tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı satış sözleşmesinden doğan haklarını Türk Eximbank’a devir ve temlik etmeli ve bu temlikle ilgili olarak alıcıya ihbarda bulunmalıdır.

Ç



Zarar Tutarı Nasıl Hesaplanır?



Tazminat ödemesine esas zarar tutarı; sevkiyata konu malların brüt fatura tutarından, zararın kesinleştiği tarihte alıcının sigortalıya karşı olan her türlü alacağı ile ihracat bedeline mahsuben alıcının yaptığı her türlü ödemeler ve ihracatla ilgili komisyon gibi masraflardan yapılan tasarrufların düşülmesinden sonra bulunan miktardır.

Ç



Tazminat Ödemesi Hangi Para Birimi Cinsinden Yapılır?



Tazminat ödemeleri Türk Lirası olarak yapılır. Ancak yabancı döviz cinsinden tazminat ödemesine konu tutarın Türk Lirasına çevrilmesinde, Türk Eximbank tarafından sigortalıya yazılı ihbarın yapıldığı ayın ilk işgünü geçerli olan Merkez Bankası Döviz Alış Kuru esas alınır.

Ç



Sevkedilen Mallar Alıcı Tarafından Teslim Alınmadığında Ne Yapılmalıdır?



Sigortalı, sevkettiği malların alıcı tarafından teslim alınmaması halinde, bu durumu ivedilikle ve yazılı olarak Türk Eximbank’a bildirmelidir. Bu durumda Türk Eximbank, sigortalıdan alıcıya bir ihtarname çekilmesini talep eder. Bu süreç sonucunda ve Türk Eximbank’ın ön onayı alınmak koşulu ile teslim alınmayan malların ikinci bir alıcıya satılabilmesi ve iki fiyat arasındaki farktan doğan zararın % 90 oranında tazmin edilmesi mümkün olabilmektedir.



Türk Eximbank’ın yazılı ön izni ile malların yeniden satışı durumunda tazminata konu olan zarar tutarı, ilk satış fiyatının en fazla % 50’si ile sınırlı olmaktadır.



Öte yandan, alıcı tarafından teslim alınmayan malların Türk Eximbank’ın yazılı ön izni ile Türkiye’ye getirilmesi durumunda, Sigortalı tarafından ilave işlem, nakliye ve sigorta masrafları da karşılanabilmektedir.

Ç



İhracatçı Hak Kaybına Uğramamak İçin Sevkiyattan Önce Hangi Önlemleri Alabilir?



İhracatçı, sevkiyatı mümkün olduğu kadar yazılı belgelere dayandırarak yapmalıdır. Bu çerçevede, alıcı ile bir satış sözleşmesinin düzenlenmesi, ödeme vade ve şeklinin ve alıcı ile satıcının mutabık kaldığı sevkiyata konu mala ilişkin gözetim raporu düzenlenmesi hususlarının bu sözleşmede yer alması, siparişin yazılı ve ayrıntılı olarak alınması ve alıcının kabulünü taşıyan bir senedin düzenlenmesi; zararın ortaya çıkması halinde ihracatçının haklılığını kanıtlayan unsurlar olmakta ve büyük önem taşımaktadır.

Ç



Alıcı ile Ortaya Çıkan İhtilaflarda İhracatçının Zararı Tazmin Edilebilir mi?



İthalatçının, ihracatçı ile arasındaki ihtilafı gerekçe göstererek sevkiyat bedelini ödememesi durumunda; Türk Eximbank ancak ihracatçı tarafından alınmış kesinleşmiş bir mahkeme kararına dayanarak tazminat ödemesi yapabilmektedir. Bu mahkeme kararı, ithalatçının ülkesindeki bir mahkemeden ve ithalatçı aleyhine alınmış olmalıdır.

Ç



Tazminat Ödemesinden Önce Yapılan Hukuki Masrafları Kim Üstlenir?



Sigortalı, zarar bedelini alıcıdan tahsil etmek üzere hukuki girişimler de dahil olmak üzere gerekli her türlü önlemi almalıdır. Bu nedenle yapılan masraflar, Türk Eximbank tarafından aksi belirtilmediği sürece sigortalıya ait olacaktır.



Ancak Sigortalı’nın, alıcının ülkesindeki bir mahkemeden haklılığını kanıtlayan bir mahkeme kararı getirmesi durumunda, söz konusu mahkeme kararının alınması için yapılmış olan avukatlık ve mahkeme masrafları da Türk Eximbank’ın yazılı ön izni alınmak koşuluyla karşılanabilmektedir. Türk Eximbank tarafından karşılanan tutar, tazminatın konu zarar tutarının % 20’si ile sınırlıdır.

Ç



İhracatçının Vadesinde Tahsil Edemediği İhracat Alacağı Olmasına Rağmen Aynı Alıcıya Sevkiyat Yapmaya Devam Etmesi Halinde Bu Sevkiyatlar Sigorta Kapsamına Girer mi?



Alıcının sevkiyat bedelini, vade tarihini takip eden 60 gün içinde ödememesi ve/veya ödeyememesi hallerinde, vade tarihini takip eden 60 günden sonra o alıcıya yapılacak sevkiyatlar, prim tahsil edilmiş olsa dahi sigorta kapsamı dışında kalmaktadır.

Ç



Vade Tarihinin Uzatılması veya Borçla İlgili Yeni Bir Düzenlemenin Kabul Edilmesi Durumunda Ne Yapılmalıdır?



İhracatçının vadesinde tahsil edemediği ihracat alacağının vade tarihini uzatması veya borçla ilgili yeni bir düzenlemeyi kabul etmesi Türk Eximbank’ın yazılı ön onayına bağlıdır. Türk Eximbank’ın ön onayı alınmadan alıcı ile yapılan borca ilişkin yeni düzenlemeler sonucunda ortaya çıkan zararlar sigorta kapsamı dışında kalmaktadır.

Ç



Zararın Tazmin Edilmesinden Sonra Tahsil Edilen Tutarlar Nasıl Paylaştırılır?



Tazminatın ödenmesinden sonra tahsil edilen tutardan, Türk Eximbank tarafından tahsilat için yapılan masraflar düşülür ve bakiye tutarın % 10’u sigortalıya ödenir.



Döviz olarak tahsil tahsil edilen tutarların paylaşımında ödemenin yapılacağı ayın ilk işgünü geçerli olan Merkez Bankası Döviz Alış Kuru esas alınır.

Ç



Sigorta Sözleşmesi Nasıl Yenilenir?



İhracatçının, poliçe süresinin bitiminden önce yazılı olarak yenileme talebinde bulunması halinde sigorta sözleşmesi yenilenmektedir.

Ç



Sigorta Sözleşmesi Hangi Koşullarda Sona Erer?



İhracatçının sigorta sözleşmesi hükümleri gereğince yükümlülüklerini yerine getirmediği durumlarda Türk Eximbank’ın sözleşmeyi tek taraflı feshetme hakkı olduğu gibi, ihracatçı firma da herhangi bir zaman noktasında o tarihe kadar ki sözleşmenin gerektirdiği yükümlülükleri yerine getirmiş olması kaydı ile sigorta sözleşmesinin iptalini isteyebilir.

Ç



Sigorta Sözleşmesi İhracatçının Finansman Teminini Nasıl Kolaylaştırır?



İhracatçı; sigorta kapsamındaki sevkiyatlarla ilgili olarak Türk Eximbank nezdinde doğmuş ve doğacak tazminat alacaklarını temlik etmek suretiyle ticari bankalardan kredi temin etme imkanını bulabilmektedir.



Ayrıca Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamında ihracat bedeli alacaklarını teminat altına aldıran ihracatçı firmalar Türk Eximbank’ın uyguladığı Kısa Vadeli İhracat Alacakları İskonto Programı çerçevesinde sözkonusu alacaklarını iskonto edebilir. Sevkiyat yapılan alıcı için Alıcı Limit Onayı verilmiş olması kaydıyla;



Ø Vadeli gayrikabili rücu akreditifli işlemler,



Ø Poliçe veya bonoya bağlı kabul kredili ihracat işlemleri



iskonto edilmektedir.

Ç



Türk Eximbank’ın Uygulamakta Olduğu Kredi ve Sigorta Programları Arasında Bir Bağlantı Var mıdır?



Türk Eximbank kaynaklı tüm kredilerden faydalanan ihracatçı firmaların Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası yaptırmaları halinde Türk Lirası Kredilerde 1, Döviz Kredilerinde 0,25 puan indirim yapılmaktadır. Buna mukabil, ihracatlarını Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamına aldıran ve faiz indiriminden yararlanan firmanın sigorta yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde sigorta poliçesi iptal edilecek ve belirli bir süre Türk Eximbank kredilerinden yararlanması mümkün olmayacaktır. Ayrıca yürürlükteki sigorta poliçesini kendi isteği ile iptal ettiren ihracatçı firma yine belirli bir süre düşük faizli krediden faydalanma imkanına sahip olamayacaktır.


Kaynak : www.eximbank.gov.tr