Global Toparlanmanın Göstergesi Petrol Fiyatı . . - Koniks.com

Global toparlanmanın göstergesi petrol fiyatı olacak...

ABD'nin 30 Nisan'da açıklanan birinci çeyrek büyüme verisinin beklenenden iyi gelmesiyle kısmen toparlanan global piyasalar, yükselişini sürdüren ham petrol fiyatlarıyla yeniden belirsizliğe sürükleniyor.

Dünya ekonomisi 1864'den bu yana, artan bir tempoda, enerji ihtiyacını ham petrolden karşılamakta. Günümüzde ham petrolü çıkarmak için harcanan enerji henüz ham petrolün varil fiyatının altında seyrettiğinden, dünya ekonomisine kazandırılabilecek pek çok yeni rezerv olduğu vurgulanmakta. Ancak, gün gelip de, petrolün çıkarma maliyeti satış fiyatını aşarsa, esas o zaman küresel bir enerji krizinin yaşanacağı unutulmamalı. Nitekim o gün geldiğinde, muhtemelen dünya yeni bir enerji kaynağına geçişi hızlandırarak, bu sorunun üstesinden gelmeye gayret sarf edecek. Bu noktada, yakın dönemi ilgilendiren acil bir sorun olarak, Goldman Sachs'in analizlerinde yılın ikinci yarısında fiyatı 141 dolara ulaşması beklenen, hatta kimi uluslararası finans kurumlarının enerji uzmanlarına göre 6 ay ile 1 yıl arasında fiyatı 200 doları test etmesi öngörülen bir petrol fiyatı ile karşı karşıyayız.

Petrolde kabus senaryosu
Söz konusu fiyat seviyesine yönelik beklentiler, sadece Türkiye için değil, enerjide dışa bağımlı pek çok gelişmekte olan ve gelişmiş ekonomi açısından adeta kabus senaryosu. Uzmanlar fiyatın bu şekilde yükselmesinde ham petrol talebinin artmasının yanı sıra, doların değer kaybının da etkili olduğunu vurgulamaktalar. Yani, 30 Nisan'da ABD'nin bu yılın ilk çeyreğine ait büyüme verisinin beklenenden iyi gelmesi ve o tarihten bu yana açıklanan kimi makro ekonomik verilerin sert bir resesyon riskini azaltmış olması, konut kredisi krizinin birincil ve ikincil etkilerinin geride kaldığı görüşünün desteklenmesine yetmiyor. Bu nedenle, hisse senedi ve tahvil boyutunda, menkul kıymetlerin değer kaybına yönelik olumsuz beklenti zayıflayana yana, küresel yatırımcıların portföylerini korumak amacıyla emtialara yoğunlaşmaları sürecek. Üstelik, petrol fiyatlarındaki yükselişin sürmesi, söz konusu yatırımcıların beklentilerini de fazlasıyla karşılıyor.

Trichet'den ciddi uyarılar
İngiltere'nin dünyaca meşhur medya kuruluşu BBC'nin sorularını yanıtlayan Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Trichet, kredi piyasalarındaki krizin sürdüğünü ve küresel piyasaların en kötü günleri geride bıraktığını söylemenin henüz erken olduğunu vurgulamakta. Trichet, son yıllarda aşırı şişkin bir hal alan finans piyasalarının doğal dengelerine dönüş sürecinin devam ettiğini de belirtmekte. Bu noktada, merkez bankalarının faiz oranlarını indirme baskılarına boyun eğmelerinin daha da ciddi sorunların yaşanmasına neden olabileceği uyarısında bulunan ECB Başkanı Trichet, şu anda yüzde 4 olan Bankanın politika faizini hiç düşürme niyetinde olmadığı mesajını da veriyor. Avrupa Merkez Bankası Başkanı, enerji ve gıda fiyatlarında son zamanlarda görülen artışları 1970'lerdeki petrol şokuna da benzetmekte.

Trichet, 1970'lerde pek çok Avrupa ekonomisinin daha sıkı para politikaları benimsememesi nedeniyle işçilik maliyetlerinin yükseldiğini, sonuçta bölgenin rekabet şansının azaldığını ve kitlesel işsizliğin baş gösterdiğini de hatırlatıyor. 2000'li yılların dünyasında Avrupa Birliği'nin (AB) mücadele verdiği işsizlik sorunun o günlerden miras kaldığına işaret eden Trichet, AB ekonomilerine yönelik durgunluk endişelerine rağmen, fiyat istikrarından ödün vermeyi düşünmüyor. Trichet, bununla birlikte tüketici fiyatlarındaki yükselişin, yani enflasyondaki tırmanışın kalıcı olmayacağını dair inancını da vurgulamakta.

Fransa alarm veriyor
Yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,6 büyüyen, ikinci çeyrekte ise yüzde 0,3 büyümesi öngörülen Fransa'da ise, ekonomik hayat iyi sinyaller vermiyor. Global krizin etkisine bağlı olarak alım gücünün zayıflaması, dünyanın beşinci zengin ülkesi olan Fransa'da alışılmamış sahneleri gündeme getiriyor. Araştırmalar, 7 milyon kişinin yoksulluk sınırının altında yaşadığını gösterirken, açlık sınırındaki binlerce kişi çareyi lokanta ve süpermarketlerin çöplüklerinden beslenmekte bulmakta. Fast-food, ekmek fırınları ve süper marketlerde, daha çöpler dışarı atılır atılmaz en işe yarar parçaları almak için tetikte bekleyen onlarca insan çöplere saldırıyor ve çılgınca çöpleri karıştırarak o günün akşam yemeğini bulmaya çalışıyor. Kirasını ödemekle, yiyecek bulma arasında sıkışan on binlerce Fransız vatandaşının, besinini çöplerden sağladığı vurgulanmakta. Bu arada, 13 milyar euro değerinde yiyecek de Fransa'da çöpe gidiyor. Yani, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere, dünya gıda ve enerjide tüketim alışkanlıklarını ve özelikle aşırı tüketim eğilimini hızla değiştirmek zorunda.

OPEC üretimi artırmayacak
Dünya petrol rezervinin yüzde 20'sini elinde tutan ve ABD'nin yıllık petrol ithalatının yüzde 14'ünü tek başına karşılayan Suudi Arabistan, Başkan Bush'un son ziyaretinde, zaten günlük petrol üretimini mayısta 300 bin varil daha artırdığı için, yeni bir üretim artışı teklifini reddetti. İran ise, piyasalarda zaten petrol arz fazlası olduğunu ve üretimi artırmanın fiyatları düşürmek yerine, rezervleri artıracağını vurgulamakta. Dünyanın günlük petrol ihtiyacının yüzde 40'ını karşılayan OPEC, spekülatörler nedeniyle artan fiyatlar yüzünden, üretimini artırmaya niyetli değil. Bu durumda, büyük spekülatörler emtia piyasalarından yeniden menkul kıymetlere yönelene kadar, dünya petrol fiyatlarından kaynaklanan endişeyi yaşamayı sürdürecek.

Kaynak: Referans