Yunanistan’ın İthal Ettiği Mallar
Yunanistan AB’ye üye olmadan önce tipik bir tarım ülkesi iken, 1981 yılında tam üyeliği takiben, gerek sanayileşmede gerek tarım sektöründe kaydettiği ciddi anlamdaki makineleşmenin etkisiyle kalkınma sürecini başarıyla devam ettirerek sanayi toplumu olma başarısını yakalayan bir ülke konumuna yükselmiştir. Halen AB üyesi ülkeler arasında (ilk 15’ler) AB fonlarından en fazla istifade eden ülke konumunda olan Yunanistan, 1959 yılından (AB üyeliğine ilk başvuru tarihi) 2004 yılına kadarki geçen 45 yıllık süre içinde nüfusuna göre AB fon ve finansal kaynaklarından en çok istifade eden ülke konumunda olmuş ve yaklaşık 154 Milyar Dolarlık bir yardım almıştır.
Özellikle tekstil ve giyim eşyasının hammaddesi olan pamuk üretiminde AB’den sağlanan tarımsal destek kapsamındaki fonlarının da yardımıyla AB’nin ve Avrupa’nın bir numaralı pamuk üreticisi konumuna yükselmesi doğal olarak ilgili sektörlerin gelişmesinde önemli bir etken olmuştur. 1980’li yıllarda AB fonlarından çok yoğun biçimde faydalanan Yunanistan AB’nin korumacılık duvarlarının da etkisiyle oldukça kuvvetli bir tekstil ve hazır giyim sektörü oluşturmuştur. Hatta 1980’li yılların sonuna doğru tekstil ve giyim sektörünün toplam ihracattaki payı % 25’lere kadar yükselmiştir.
Hazır giyim yanında diğer sektörlerden mobilya, petro kimya ürünleri, kimyasallar, kağıt ürünleri gibi imalat sanayi sektörlerinde yapılan yatırımlarda kendine yeterli halen gelen Yunanistan, beyaz eşya, otomotiv ve high- tech diye nitelendirilen elektronik ürünleri üretiminde iç pazarın çok küçük olması ayrıca, AB’de yoğun bir rekabetin de hüküm sürmesi nedeniyle fazla bir aşama kaybedememiş ve iç talep tamamen ithalat ile karşılanmıştır.
1990’lı yıllarda Doğu Blokunun çökmesi sonucunda sanayileşmiş ülkelerin ucuz işgücünden faydalanmak amacıyla üretim birimlerini bu ülkelere taşı**** burada düşük maliyetli üretime başlamaları, ayrıca Uzak Doğu ülkelerinden Çin, Kore, Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerin çok düşük fiyatlarla Yunanistan’ın da içinde bulunduğu AB pazarlarını, açık bir ifadeyle, işgale başlamasıyla Yunan imalat sanayi sıkıntılı bir döneme girmiştir. 2000 yılını takiben ivme kazanan Uzak Doğu menşeli ürünlerin Yunan pazarındaki artan payı Yunanistan’da ağırlıklı olarak mobilya, tekstil, hazır giyim, seramik ve inşaat malzemeleri sektöründe ciddi rahatsızlıklara neden olmuş, üretici firmaların büyük bir kısmı üretim birimlerini kapatarak ithalata yönelmeye başlamışlardır.
Bu çerçevede Yunanistan’ın sektör bazındaki ihracatına kabaca göz atıldığında görüleceği üzere, ihracatının ağırlıklı olarak hammadde, yarı mamuller ve tarım ürünlerinden oluştuğu görülmektedir. Genel ihracat içinde geleneksel olarak önemli bir yere sahip olan tarım ürünlerine madde bazında bakıldığında tarım ürünü ihracatının % 70’ini sırasıyla yaş meyve ve sebze, pamuk, tütün ve zeytinyağı gibi kalemlerden oluştuğu gözlenmiştir. 2005 yılı verilerine göre; 2.989 Milyon Euro ile toplam ihracatın % 23’ünü tarım menşeli ürünler oluştururken, sanayi ürünleri kapsamında değerlendirilen ürünler 9.947 Milyon Euro ile toplam ihracatın % 65.3’ünü oluşturmuştur.
Yunan İstatistik Kurumu’nca yapılan sınıflandırmaya göre AB ülkelerinde hammadde kategorisinde değerlendirilen birçok ürün (örneğin kardelenmiş pamuk ya da iplikler) yarı işlenmiş sanayi ürünü kategorisinde değerlendirilmekte, dolayısıyle sanayi ürününün toplam ihracattaki payı yüksek gibi gözükmektedir. Nitekim yukarıdaki tablonun incelenmesinden de görüleceği üzere sanayi ürünü içinde yer alan 3.360 Milyon Euroluk ve toplam ihracatın % 24.2’sini oluşturan hammadde göz ardı edildiğinde Yunanistan’ın büyük bir çoğunluğunun, tekstil, konfeksiyon, ve plastik ürünler ve kimyasallardan oluşan sanayi ürünleri ihracatının, toplam ihracattaki payı % 41’lere düşmektedir. Madde bazında ihracata göz atıldığında; Yunanistan’ın sanayi ürünü ihracatından en önemli payı alan ürünlerin ise sırasıyla demir çelik ürünleri, plastik, hazır giyim ve tekstil gibi ürünlerden oluştuğu belirlenmiştir.
Yunanistan’ın ithalatına bakıldığında ise, mevcut sanayinin yapısal sorunları nedeniyle ithalatın çok büyük bir oranının sanayi ürünlerinden oluştuğu gözlemlenmiştir. 2005 yılı verilerine göre toplam ithalat içerisinde % 86.4 oranında pay alan sanayi ürünleri (madeni yağlar ve yakt dahil) ithalatı yıldan yıla süregelen bir artış eğilimi takip etmektedir. Bu artışta hiç şüphesiz özellikle son yıllarda başta tekstil ve hazır giyim ile mobilya sektörü olmak üzere birçok imalat sektöründe Uzak Doğu ülkeleri ve Türkiye’den gelen daha ucuz ve kaliteli ürünlerle rekabet edemeyen Yunanlı sanayicinin üretimini durdurarak ithalata yönelmesinin önemli katkıları olmuştur. Zaten, otomotiv ve beyaz eşya, elektronik ürünleri gibi sektörlerde ciddi bir üretim kapasitesi (otomotiv üretimi hiç yok) olmayan sanayi sektörü yıllardan beri tekstil, hazır giyim plastik ürünleri vb odaklı üretim yaparken, bu sektörler de nispeten çok yüksek düzeyde seyreden üretim maliyetleri nedeniyle dışarıdan gelen rekabete ayak uyduramamışlardır. Mevcut sanayi yapısı itibariyle Yunanistan gıda ve belli birkaç sektör dışında tamamen ithalata bağımlı bir ülke konumundadır.
Kaynak:
www.dtm.gov.tr