İnsan Sevginiz Yoksa Başarılı Olamazsınız - Koniks.com

"İnsan Sevginiz Yoksa Başarılı Olamazsınız"

Atlasjet Havayolları’nın kurucu ortağı ve CEO’su Tuncay Doğaner, çocukluk hayalinin peşinden uçup buralara kadar gelişini ve sevgiyle yoğrulmuş kariyer macerasını anlattı.

Bir çocuğu büyütmek üzerine konuşalım biraz. Diyelim ki çocuğunuz oldu. Onu hayatınızdaki her şeyin önüne koydunuz. Onun için planlar yaptınız. Bebek yetiştirme kitapları okudunuz, kurslara katıldınız. İyi bir anne ya da baba olmak için tüm gerekli bilgileri edinmeye çalıştınız. Kesin olan bir şey var ki bu işin altından eşiniz, bakıcınız, eğitmenler, tüm aile üyeleriyle birlikte kalkacaksınız. Yani tam bir takım çalışması. Üzerinde düşünerek, hesaplı hareket etmek tek yol. Ama asıl önemlisi tüm bu bilgi ve birikimi zorla değil büyük bir sevgiyle yapmalısınız. Yoksa eğreti durur yaptıklarınız. Gözlerinizin içi sevgiyle parlamazsa, onun için kurduğunuz hayallere sevgiyle yaklaşmazsanız bir yerlerde takılıp kalırsınız. Motive olamaz tüm çevrenizdekilerle birlikte siz de mutsuz olmaya başlarsınız. Şimdi yukarıdaki paragraftaki ’çocuk’ kelimelerinin yerine ’kariyer’ kelimesini koyun.

Kariyer yolculuğunu çocuk büyütmeye benzetmek çok da uçuk olmadı, değil mi? Atlasjet Havayolları’nın kurucu ortağı ve CEO’su Tuncay Doğaner uçmayı, işini, ekibini tıpkı bir çocuğu büyütürcesine büyük bir sevgiyle kolladığından başarı onun için kaçınılmazdı. Hayallerine ulaşmak için doğru hedefler ko****, kendini yetiştirerek, öğrenmekten bıkma**** ve en önemlisi de bütün bunlardan çocukça bir heyecan du**** yaşattı sevgisini. Kariyeri de bu sevgiyle gelişti. Bu nedenle sanki çocuğuyla gurur duyan bir baba gibi anlatıyor kariyer yolculuğunu. "İşTcell’li Portreler okuyucusuna ne mesaj verirsiniz," diye sorduğumuzda bir yöneticiden duyabileceğimiz en güzel mesajı alıyoruz: "İnsanları sevin!"

Hava Harp Okulu’ndan okurken yöneticiliği planlıyor muydunuz?
Ben İzmir Eşrefpaşa’da büyüdüm. Burası Türk sivil havacılığının geliştiği iki yerden biri. Buraya inen uçaklar bizim evin üzerinden geçerdi. Pilotlar ağabeylerimizdi. Bendeki havacılık aşkı bu yıllarda başladı. Ortaokul bittikten sonra İzmir’deki Askeri Hava Lisesi’ne girdim. Liseyi bitirdikten sonra üniversite sınavlarında tıp fakültesini kazanmış olmama rağmen Hava Harp Okulu’nu seçtim ve uçucu oldum. Hava Kuvvetleri’nde askeri kariyer düşünmüyorsanız istifa hakkınız doğduğunda sivil yaşama geçebiliyorsunuz. Benim de amacım sivil havacılığa geçip uçmaya devam etmekti. Geçirdiğim uçak kazası sonucu erkenden kendimi sivil havacılığın içinde buldum ve hem yönetici hem de yatırımcı olmayı hedefledim.

Özel sektöre hangi yılda geçtiniz?
985 yılında özel sektörün kurulmasına müsaade edildi. Ben de 1986 yılında özel sektöre geldim. Başladığı günde bugüne buradayım. Özel havacılığın tüm evrelerini, kaptanlık dahil her kademede yaşadım.

Bu sektörün önünün bu kadar açık olduğunu öngörmüş müydünüz?
Hava Kuvvetleri’nden ayrıldığım yıllarda, Talya Havayolları diye tek uçaklı bir şirkette çalışırken eşime "Bu kanunla beraber Türkiye’de özel havacılığın önü öyle açılacak ki, vakti geldiğinde devlet havayolunun bile önüne geçecek" dedim. Türkiye’de bu işin patlayacağını ben de, diğer arkadaşlarım da gördük. Bugün uçak kapasitesi olarak tüm özel sektör devlet havayollarının önünde.

Hayallerinizi gerçeğe dönüştürdünüz.
İdealler bitmez. Hedeflerinizi tazelemeniz lazım. Benim ilk hedefim Hava Harp Okulu’nu birinci bitirip jet pilotu olmaktı. Bunu gerçekleştirip Mürted’de ilk F-16 pilotlarından oldum. Kazadan sonra ilk günden yeni hedefler koydum. Kaptan pilot olmayı, sonrasında idareciliğe gelmeyi, bir işletmenin genel müdürlüğünü yapmayı hedefledim. En büyük idealim bir havayolu şirketi kurmaktı. 2000 yılında Freebird Havayolları’nı kurdum. Burada özel sektörü tarifeli hale getirmek, charter zihniyetinden kurtulup dünyaya açılan bir havayolu yaratmak istedim. Atlasjet’i sıfırdan bugünlere getirdik. Sonraki hedeflerin başında dünyaya açılmak vardı. Suudi Arabistan Havayolları’nın iç hatları ihalesini aldık. Bundan sonraki en büyük hedefim ABD, Uzak Doğu gibi hatlarda uçan Türkiye’nin ilk özel havayolu olmak. Bu da gerçekleşecek.

Hedeflere giderken zorlandınız mı?
Dünyanın en güzel ama en zor ülkesindeyiz. Havacılık çok pahalı bir sanayi. Hiçbir şey size bağlı değil. Türkiye uçak üreten, petrolün fiyatını belirleyen bir ülke değil. Tüm giderlerimiz döviz. Ekonomik, siyasi ve güvenlik istikrarı yok. Komşularımızda savaş eksik olmuyor. Burada hedeflerinizi hayata geçirebilmeniz için çok sıkı çalışmanız gerekiyor. Biz her zaman zor koşullarda çalışmaya alışkınız. Bir Avrupalının, Amerikalının ’felaket senaryosu’ dediği, kötü günler için kurduğu düzen, bizim her zaman içinde bulunduğumuz sistem.

Riski değerlendirme kabiliyetinize pilotluk eğitiminin katkısı var mı?
Hem yönetici hem de yatırımcı olabilmeniz için çok iyi risk analizi yapmanız lazım. Hesaplı, öngörülen riskleri almanız gerekiyor. Bunların hepsinin başında karar verebilme kabiliyetinizin olması lazım. Tabii ki jet pilotu olmamın kısa sürede karar alabilmeme etkisi var ama dünyanın en iyi üniversitesinden bile mezun olsanız iş hayatında çeşitli eğitim ve tecrübelerden geçmeden bir yere gelemezsiniz. Uçak mühendisliği de okudum. Havayolu işletmeciliği master’ı yaptım. Havacılık yönetimiyle ilgili yaklaşık 180 küsur eğitim ve kurstan geçtim.

Ekibinizi nasıl oluşturuyorsunuz?
Takım çalışmasına inanmıyorsanız havayolunun başarılı olmasına imkan yok. Havayolu işi dünyanın hiçbir yerinde ’one man show’ değil. Kim ben yaptım diyorsa külliyen yalan söylüyor. Şirketi bir kişi yönetir ama onun sağlıklı karar alabilmesi için altındaki başkanlıkların hepsinin en az onun kadar kabiliyetli olması lazım. Benim ilk kriterim ahlaktır. Beceri, bilgi ve tecrübesine daha sonra bakarım. Çalıştığım bütün başkanlarımla yaklaşık 15 yıldır beraberiz. Burası bir aile. Hepimiz birbirimizin nasıl düşündüğünü biliyoruz. Çok tecrübeli bir ekiple çalışıyorum buna rağmen ekibimle hala belli eğitimlerden, seminerlerden geçiyoruz.

Yönetici olduktan sonra hayata dair ne öğrendiniz?
Toleranslı olmayı öğreniyorsunuz. Daha önceleri hazmedemediğiniz, sizi bir anda patlama noktasına getiren durumlara daha toleranslı bakmaya başlıyorsunuz. Daha insani değerlerle, babacan bir tavırla yaklaşıyorsunuz. Ticari şirketler tabii ki kâr amaçlıdır ama kâr edeceğim diye insanlar üzerinden birtakım tasarruflara gidiyor ve insan sevginizi eksiltmeye başlıyorsanız, gözünüzde sadece dolar işareti varsa başarılı bir yönetici olamazsınız. Kalıcı olmak istiyorsanız önce insan sevginiz olmalı, sonra çalışanınıza ve ürünü tüketenlere saygınız olmalı. Bunu yaptığınızda gerisi gelir.

Kariyeriniz sizi tatmin ediyor mu?
Ben yaptığım her şeyle gurur duyarım. Bugün Türkiye’de iç hatlarda bu kadar insan, bu fiyatlara uçuyorsa bunda payım olduğuna inanıyorum. Bu işten çok kişi ekmek yiyor. Sadece Atlasjet değil, diğer güzide özel havayollarımızla iç piyasada yaşlısından gencine, dar gelirliden yüksek gelirliye herkesin ayağına hizmet gitti. Bunun bir de sosyal hazzı var. Atlasjet’e gelirken insanlar fikirlerimin ütopik olduğunu düşünüyordu. İç hatları kaldıramayacağımızı, elektronik bilet gibi teknolojilerin hayal olduğunu söylüyorlardı. Bugün yapılamaz deneni yapmak ayrı bir haz veriyor.

Bu mesleği yapmıyor olsaydınız ne olmak isterdiniz?
Cerrah olmak isterdim. Hala içimde kalmıştır. Eğer tıp fakültesine gitseydim olurdum belki. Tüm cerrahlara karşı inanılmaz saygı duyarım. Çok yakın cerrah arkadaşlarım var onlarla ameliyatlara sadece izleyici olarak girip bu duygumu tatmin ediyorum. Onlar da gelip benimle beraber kokpitte uçuyorlar.

Kaynak: Sabah İşte İnsan Gazetesi