Çin’deki Vergi Muafiyetleri Ve İndirimler - Koniks.com

Yabancı yatırımları çekmek amacıyla ÇHC Hükümeti, yabancı sermaye yatırım şirketlerine ve yabancı firmalara birçok vergi imtiyazı tanımaktadır. Bu çerçevede, uygulamada olan başlıca tercihli politikalar aşağıdaki gibidir:

Şirketler Vergisinde KDV ve Gümrük Vergisi Kolaylıkları

a) Yabancı sermayeli şirketler ve tamamen yabancı mülkiyetindeki firmalar tarafından kurulan araştırma ve geliştirme merkezlerinin gelirleri ve yabancı firmaların ve yabancı uyruklu şahısların teknoloji transferi, teknoloji geliştirme ve ilgili danışmanlık ve teknik hizmetlerden elde ettiği gelirler şirketler vergisinden muaftır.

b) Yabancı sermayeli şirketler tarafından ihracat amaçlı ham ve yarı mamül ürünlerin işlenmesi veya ürünlerin montajı ve ihracatı amacıyla ithal edilen ham maddeler, yedek parçalar, tamamlayıcı maddeler, komponantlar, aksesuarlar ve paketleme maddeleri, fiili olarak işlenmiş ve ihraç edilen bitmiş ürünler miktarı temel alınarak ithalat vergisinden muaf tutulmaktadır. Başka bir seçenek olarak, ilk olarak ithal maddeler üzerinden gümrük vergisi alınmakta ve daha sonra fiili olarak işlenen ve ihraç edilen bitmiş ürünler miktarı bağlı olarak vergi iadesi yapılmaktadır.

c) Yabancı sermayeli firmalar, gümrük vergisinden muaf ithal mallar kataloğunda belirtilen ekipmanları yerel üreticilerden satın aldığı takdirde tam KDV iadesi alma hakkına sahiptir.

d)“Teşvik Edilen Katagori” veya “Sınırlandırılmış Katagori II” altında kayıtlı olan yabancı sermayeli firmaların, yabancı sermayeli araştırma ve geliştirme merkezleri, gelişmiş teknoloji sahibi yabancı sermayeli firmaların ve ihracata yönelik üretim yapan yabancı sermayeli şirketlerin kendi kullanımı için ekipman ve destekleyici teknoloji, aksesuar ve parçalar ithalatı, “Ekipman İthalarına İlişkin Vergi Politikası Düzenlemesine Dair Devlet Konseyi Sirküleri” uyarınca ithalat gümrük vergisinden ve ithalat bağlantılı vergilerden muaf tutulmaktadır.

e) ÇHC devleti tarafından teşvik edilen ve desteklenen yabancı sermayeli projelerin, yatırım kapsamında olmak üzere kendi kullanımları için ekipman ithalatı, gümrük vergilerinden ve KDV’den (Devlet tarafından aksi belirtilmediği sürece) muaftır. Yabancı sermayeli araştırma ve geliştirme merkezleri, yatırım kapsamında olmak üzere, kendi kullanımı için ekipman ve destekleyici teknolojiler, aksesuarlar ve yedek parçalar ithalatı, ithal edilen kalemlerin ÇHC’de üretimi mümkün olmadığı veya benzer yerel ürünlerin veya teknolojilerin performansı sözkonusu merkezlerin talebini karşılamadığı takdirde “Ekipman İthalatına İlişkin Vergi Politikası Düzenlemesine Dair Devlet Konseyi Sirküleri” uyarınca ithalat gümrük vergisinden ve ithalat bağlantılı vergilerden muaftır.



Şirketler Vergisinde KDV ve Gümrük Vergisi Kolaylıkları
a) Tercihli Vergi Oranı: Aşağıda belirtilen alanlarda faaliyetlerini sürdüren işletmeler, % 15 indirimli şirketler gelir vergisine tabidir. Shenzhen, Zhuhai, Shantou, Xiamen ve Hainan özel ekonomi bölgelerdeki yabancı sermayeli şirketler;

Özel ekonomi bölgelerinde, kuruluşları veya tesisi bulunan ve üretim ve ticaret faaliyetlerinde bulunan yabancı firmalar;
Devlet Konseyi tarafından onaylanmış ve Şanghay’daki Pudong Yeni Gelişim Alanındaki ekonomik ve teknolojik geliştirme bölgelerinde kurulmuş yabancı sermayeli üretim şirketleri;
Devlet Konseyi tarafından onaylanmış kıyı ekonomi bölgelerindeki eski şehir alanlarında, özel ekonomi bölgelerinde, ekonomi ve teknoloji geliştirme bölgelerinde uzun yatırım ödeme süresi ve 30 milyon ABD Dolarını aşan yatırım ile yabancı sermayeli işletmelerce üstlenilen teknoloji ve bilgi-yoğun projeler;
Enerji, taşıma ve liman inşaa projeleri alanlarında faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirketler;
Gümrük alanları içinde ihracat işleme faaliyetlerinde bulunan yabancı sermayeli üretim şirketleri;
Devlet Konseyi tarafından onaylanmış devlet yeni ve yüksek teknoloji sanayi geliştirme bölgelerinde ÇHC Devletince tanınan yabancı sermayeli yüksek teknoloji şirketleri;
Aşağıdaki bölgelerde üretim faaliyetlerinde bulunan yabancı sermayeli şirketler % 24 şirketler gelir vergisine tabidir;
% 15 tercihli vergi oranının tatbiki mümkün olmayan kıyı ekonomi bölgelerindeki eski şehir alanlarında özel ekonomi bölgeleri ve ekonomi ve teknoloji geliştirme bölgelerinde diğer tip yabancı sermayeli üretim şirketleri;
Serbest kıyı şehirleri, Yangtze Irmağı boyunca serbest şehirler, denizden uzak ve sınır bölgelerindeki serbest şehirler ile aynı imtiyazlardan yararlanan Devlet Konseyi tarafından belirlenen diğer alanlar;
Kamu turistlik tesisleri (Üretim ile uğraşmayan firmalar için de aynıdır).
b) Şirketler Gelir Vergisi Muafiyetleri ve Özel Vergi İndirimleri

10 yıldan fazla bir süredir ÇHC’de faaliyette bulunan yabancı sermayeli imalat şirketine (Petrol, doğal gaz, az bulunan metaller ve değerli madenler hariç), kar elde edilen ilk iki yılda şirketler gelir vergisinden muafiyet ve takip eden üç yılda ise, % 50 kurumlar gelir vergisi indirimi verilmektedir. Devlet Vergi İdaresi(State Administration of Taxation, SAT), tarım, ormancılık ve hayvancılık alanlarında faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirketlere ve ekonomik olarak geri kalmış ucra köşeler ve sınır alanlarında kurulmuş yabancı sermayeli şirketlere, yukarıda belirtilen vergi muafiyeti ve indirim dönemi bittikden sonra 10 yıl boyunca % 15 ila % 30 arasında değişen indirimli oranlardan şirketler gelir vergisini ödeme imkanı tanıyabilmektedir.
Liman ve rıhtım inşaası alanında faaliyet gösteren ve 15 yıldan fazla bir süre gerektiren projeleri üstlenmiş Çin-yabancı ortak yatırım şirketleri, kar elde edilen ilk beş yıllık dönem içinde şirketler gelir vergisi muafiyetinden ve takip eden beş yıl içinde de % 5 oranında şirketler gelir vergisi indiriminden yararlanabilmektedir.
ÇHC’de faaliyette olan havaalanları, limanlar, rıhtımlar, demiryolları, oto yolları, güç istasyonları, kömür madenleri ve su rezerv tesislerine ilişkin 15 yılı aşan bir süreyi gerektiren altyapı projeleri ile Hainan Özel Ekonomi Bölgesinde tarım geliştirme projelerini üstlenmiş şirketler, ilk beş yıl içinde şirketler gelir vergisi muafiyeti ve takip eden beş yıl içinde de % 50 oranında kurumlar gelir vergisi indirimi imtiyazlarından yararlanabilmektedir.
Şanghay’daki Pudong Yeni Gelişme Alanında faaliyette bulunan havaalanı, limanlar, demiryolları, otoyolları ve güç istasyonları ve tarımsal gelişme ile ilgili 15 yıldan fazla süre gerektiren altyapı projelerini üstlenen firmalar, ilk beş yıl kurumlar gelir vergisi muafiyeti ve takip eden beş yıl içinde de % 50 oranında kurumlar gelir vergisi indirimi imtiyazına sahiptir.
Aşağıda belirtilen tip firmalar, kar elde edilen ilk yıl için şirketler gelir vergisi muafiyetinden, ikinci yıl için % 50 indirim ve üçüncü yıl için ise yerel vergi otoritesinin onayı ile vergi muafiyeti veya indiriminden faydalanabilmektedir.
o Özel ekonomi bölgelerinde, 5 milyon ABD Dolarını aşan yabancı sermaye yatırımı ve 10 yıldan fazla faaliyet süresi öngörülen hizmetler alanında faaliyette bulunan yabancı sermayeli şirketler.

o Özel ekonomi bölgelerinde ve Devlet Konseyi tarafından belirlenmiş diğer özel alanlarda yerleşik, 10 milyon ABD Dolarını aşan yabancı sermaye yatırımı ve 10 yıldan fazla faaliyet süresi öngörülen yabancı sermayeli bankalar, Çin-yabancı ortak yatırımı bankalar ve diğer finansal kurumlar.

Devlet tarafından belirlenmiş yüksek teknoloji geliştirme bölgelerinde, 10 yıldan fazla faaliyet süresi öngörülen ve devlet tarafından tanınmış Çin - yabancı ortak yatırım firmaları, vergi otoritesinin onayı ile kar elde edilen ilk iki yıl kurumlar gelir vergisinden muaf tutulabilmektedir.
İhracat amaçlı üretim yapan yabancı sermayeli firmalar, şirketler gelir vergisi muafiyeti ve takiben % 50 oranında vergi indirimden yararlandıkdan sonra yıllık ihracatları, toplam yıllık üretimlerinin değer bazında % 70’inden fazla olduğu takdirde % 15 veya % 10 indirimli oranlardan şirketler gelir vergisi ödeme imkanından yararlanabilmektedir.
Yabancı sermayeli yüksek teknoloji şirketleri, yüksek teknoloji şirketleri statüleri değişmediği takdirde şirketler gelir vergisi muafiyeti ve % 50 oranında vergi indirimi takip eden üç yıl içinde % 15 veya % 10 şeklindeki indirimli vergi oranlarından şirketler gelir vergisi ödeme imkanına sahiptir.
Yabancı bankaların Çin kamu bankalarına tercihli faiz oranları ile verilen Borçlar üzerinden aldığı faiz gelirleri şirketler gelir vergisinden muaftır.
Çin firmalarına ekipman kiralayan ve kiralama ücretini mal ya da mal geri alımı şeklinde ödeme kabul eden yabancı ekipman kiralama şirketleri, şirketler gelir vergisinden muaftır.
Anonim şirket kurma amacıyla yeniden yapılanmaya ya da diğer firmalar ile birleşmeye giden yabancı sermayeli şirketler, iki yıl şirketler gelir vergisi muafiyeti ve takiben üç yıl % 50 vergi indiriminden yararlanabilmektedir.
c) Yabancı Sermayeli Şirketlerce Yapılan Yeniden Yatırımlarda Vergi İadesi
Yabancı sermayeli şirketden elde edilen karları aynı şirkete doğrudan yeniden yatırım yapan veya en az beş yıl faaliyet süresi öngörülen bir başka yabancı sermayeli şirket kurmak için özsermaye olarak kullanan her yabancı yatırımcı, yetkili vergi otoritelerinin onayı alınmak şartıyla ödenen yeniden yatırım miktarı üzerinden ödenmiş olan şirketler gelir vergisinin % 40’ının iade edilebilmesini talep edebilmektedir. Eğer yabancı yatırımcı, kar ya da kazançlarını doğrudan ÇHC’de ihracat amaçlı üretim yapan veya yüksek teknoloji firması kurmak için yeniden yatırıma dönüştürür ise, yeniden yatırıma dönüştürülen miktar üzerinden halihazırda ödenmiş olan şirketler gelir vergisinin % 100’ü iade edilmektedir.

d) Gelir Vergisi İçin Diğer Muafiyetler ve İndirimler

Yabancı yatırımcıların, yabancı sermayeli şirketlerin faaliyetlerinden elde ettiği karlar gelir vergisinden muaftır.
Uluslarararası finans kuruluşlarının, ÇHC Hükümetine veya kamu bankalarına verdiği borçlardan elde edilen faiz gelirleri ve yabancı bankaların, ÇHC kamu bankalarına tercihli faiz oranları ile verdiği borçlardan doğan faiz gelirleri, gelir vergisinden muaftır.
Bilimsel araştırmalar, enerji kaynaklarının araştırılması, ulaştırmanın, tarım üretiminin, ormancılığın ve hayvancılığın geliştirilmesi, önemli teknolojilerin geliştirilmesi ve ÇHC’ye özel teknolojiler getirilmesi için yabancı firmalara ödenen telif hakkı ücretleri için SAT’nın onayı ile % 10 olan indirilmiş orandan gelir vergisi ödenebilmektedir.
Sözkonusu yabancı firmalardan yüksek teknoloji alanında faaliyette bulunan veya uygun şartlarda anılan teknolojileri ÇHC’ye getirenler, şirketler gelir vergisinden muaf tutulmaktadır.
Toplam yatırım miktarının % 40’ının yerel olarak ÇHC’de üretilen ekipmanlar için harcayan, ÇHC’de üretim veya ticari faaliyetlerde bulunan kuruluşları veya tesisleri olan yabancı sermayeli şirketler ve yabancı firmalar şirketler, gelir vergisinden muaftır.
Vergi otoritelerinin onayı ile geçen yıl içinde teknoloji geliştirme harcamalarını % 10 oranından fazla artıran yabancı sermayeli şirketlerin cari yıl içinde ödeyecekleri şirketler gelir vergisi matrahından teknoloji geliştirme harcamalarının % 50’si mahsup edilebilmektedir. Konuya ilişkin ayrıntılar SAT tarafından hazırlanan “İşletme Teknolojik Geliştirme Harcamalarının Vergi Öncesi Mahsubunun İdaresine İlişkin Prosedür” (Prosedures for the Administration of Pre-tax Deductions of Enterprise Technological Development Expenses) de yer almaktadır.
Ayrıca, çeşitli vilayetlerin, otonom bölgelerin ve belediyelerin idareleri, yabancı yatırımların teşvik edildiği sektörler veya projeler için yerel özel gelir vergisi muafiyetleri veya indirimleri vermektedir.

Yabancılar İçin Bireysel Gelir Vergisi Kolaylıkları

a) Yabancıların aşağıda belirtilen gelirleri, bireysel gelir vergisi kolaylıklarına konu oluşturmaktadır.



b) Konut yardımı (Nakit para ile ödenmeyen ve nakit para olarak daha sonradan iade edilen), gıda yardımı, taşınma harcamaları ve çamaşırhane ücretleri vergiden muafdır.

c) Mantıklı standardlarda ödenen seyahat yardımları vergiden muafdır.

d) Vergi Otoriteleri tarafından mantıklı kabul edilen ÇHC’de çalışan yabancıların ülkelerinde tatillerini geçirmeleri için sağlanan ev ziyaret yardımlarının, dil eğitim ücretleri ve çoçukların eğitim harcamalarının belirli bir bölümü vergiden muafdır.

e) Yabancı sermayeli şirketlerden alınan temettüler ve ikramiyeler vergiden muafdır.

f) Maaşı veya ücreti, ÇHC’deki işverenince ödenmeyen ve işvereninin ÇHC’de yerleşik kuruluşlarından veya tesislerinden almayan yabancı uyruklu şahısların bir vergi yılında birbirini izleyen şekilde toplam 90 günü aşmayacak şekilde ÇHC’de ikamet etmesi (ÇHC’nin ikili vergi anlaşması imzaladığı ülke vatandaşları için sözkonusu süre 183 gündür.) halinde bireysel gelir vergisinden muaf tutulmaktadır.

g) Bir yıldan fazla fakat beş yıldan az bir süredir ÇHC’de ikamet eden yabancı uyruklu birey, ÇHC’de çalışdığı sürede ÇHC içindeki ve dışındaki işverenince ödenen maaş veya ücretini beyan etmek ve geliri üstünden bireysel gelir vergisi ödemek yükümlülüğündedir. Yetkili vergi otoriteleri tarafından başvurulduğu takdirde sözkonusu yabancı uyruklu bireyin sadece ÇHC’deki işvereni tarafından ödenen maaş veya ücreti üzerinden vergi ödemesi yapmasına ve ÇHC dışındaki işverenince ödenen maaş veya ücret için vergi ödememesine müsaade edilebilmektedir.


ÇHC’nin Merkez ve Batı Bölgeleri İçin Vergi Kolaylıkları
İlk iki yıl vergi muafiyeti ve takip eden 3 yıl % 50 vergi indirimi şeklinde vergi imtiyazına sahip Batı ÇHC’deki “Teşvik Edilen” katagorisinde kayıtlı yabancı sermayeli firmanın, sözkonusu vergi kolaylıklarının bitimini takip eden üç yıl % 15 indirimli vergi oranından şirketler gelir vergisi ödemesine müsaade edilmektedir. Ayrıca, yüksek teknoloji veya ihracat amaçlı üretim yapan şirket olarak devletce tanınmış yabancı sermayeli şirketlere, sözkonusu 3 yıllık dönemde, toplam yıllık ihracat değerinin toplam yıllık üretim değerinin % 70’inden fazla olması halinde şirketler gelir vergisinden % 50 oranında indirim yapılması imkanı tanınmaktadır.

Hong Kong ve Çin Halk Cumhuriyeti Arasında Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine İlişkin Düzenlemeler
Şahıslar ve yabancı sermayeli şirketlerce, ÇHC sınırları dışındaki kaynaklardan elde edilen gelir üzerinden alınan vergide, sözkonusu gelirin menşe ülkede veya bölgede ÇHC’ye transfer edilmeden önce vergilendirilmesine sıkça rastlanabilmektedir. Çifte vergilendirmeden kaçınma amacıyla ÇHC, ÇHC’de yerleşik bireyler ve yabancı sermayeli şirketlerin elde ettiği gelirlerin vergilendirilmesinde ÇHC dışında ÇHC’ye transfer edilmeden önce vergilendirilen gelirin belirli bölümü için uygun muhafiyetler ve indirimler tanımaktadır.

Bireysel Gelir Vergisinde Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine İlişkin Mevzuat


a) Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine İlişkin ÇHC’deki Düzenlemeler

Bir vergi yılında devamlı ya da çeşitli aralıklar ile toplam olarak 183 günden daha az bir süre boyunca ÇHC’de (ÇHC vergi kanununda “ÇHC’e ait ülke” - the territory of China - tanımı Hong Kong, Macao veya Tayvan’ı kapsamamaktadır) ikamet eden Hong Kong mukimleri, eğer ücretleri ya da maaşları ÇHC’deki işverenlerince ya da işverenlerinin ÇHC’deki kuruluş veya tesislerince ödenmemesi halinde ÇHC’de bireysel gelir vergisinden muaftırlar ancak, Hong Kong’da gelir vergisi vermek zorundadır. (ÇHC’deki işletmelerde müdür ya da kıdemli yönetici olarak müdür ücreti veya maaşı alanlardan, ÇHC dışında gelir vergisi ödemiş olsalar dahi ÇHC’de sözkonusu ücretlerini beyan etmeleri ve ilgili gelir vergisini ödemeleri istenmektedir.)
Bir vergi yılında 183 günden çok ancak, bir yıldan az süre sürekli veya çeşitli aralıklar ile ÇHC’de ikamet eden Hong Kong mukimlerinden ÇHC’de kaldıkları süre boyunca ÇHC içindeki ve dışındaki işverenlerince ödenen maaşlarını ve ücretlerini beyan etmeleri ve bireysel gelir vergisi ödemeleri istenmektedir. ÇHC dışında çalışmadan doğan ücret ve maaş gelirleri (ÇHC’deki işverenlerce ödenen kısım dahil olmak üzere) bireysel gelir vergisinden muaf tutulmaktadır. ÇHC’deki işletmelerin müdürleri ve kıdemli yöneticileri için ödenen müdür ücreti ve maaşları bu uygulamanın dışındadır.
Sözkonusu vergiyi hesaplama yöntemi aşağıdaki gibidir:

Ödenecek Vergi = Cari ayın vergilendirilebilir geliri X Cari ay içinde fiilen ÇHC’de ikamet edilen gün sayısı (veya cari ayın gün sayısı)

ÇHC’de bir yıldan fazla ancak beş yıldan az süredir ikamet eden Hong Kong mukimleri, ÇHC’de çalıştıkları süre boyunca ÇHC içindeki ya da dışındaki işveren tarafından ödenen maaşlar ve ücretlerden elde edilen geliri beyan etmek ve bireysel gelir vergisini ödemek yükümlülüğündedir. Sözkonusu şahısların geçiçi olarak ÇHC dışında olduğu süre boyunca elde ettikleri gelirlerinin sadece ÇHC’deki işverenince ödenen kısmının beyan edilmesi ve ilgili verginin ödenmesi istenmektedir.
ÇHC’de beş yıldır ikamet eden Hong Kong mukimleri, altıncı yıldan başlı**** tüm yıl ÇHC’de ikamet etmeleri halinde ÇHC içindeki ve dışındaki kaynaklardan elde edilen gelirlerini beyan etmek ve bireysel gelir vergilerini ödemekle yükümlüdür. Ancak, Hong Kong mukimleri, beş yıllık süre sonrası bir yıldan daha az süre ÇHC’de ikamet etmeleri halinde ÇHC dışında çalıştıkları süre boyunca elde ettikleri ücretler ve maaşlar üstünden bireysel gelir vergisi ödemek zorunda değildir.
Eğer bir vergi mükellefi, ÇHC dışındaki kaynaklardan elde ettiği gelirler üzerinden yurtdışında bireysel gelir vergisi ödemiş ise, vergi mükellefince ödenen sözkonusu vergi miktarı, ÇHC’de ödeyeceği bireysel gelir vergisinden mahsup edilebilmektedir. Ancak, düşülecek sözkonusu miktar, Çin Vergi Kanunu hükümlerine göre yapılacak hesaplama sonucunda belirlenecek olup, ÇHC dışındaki kaynaklardan elde edilen gelir üzerinden ödenen vergi miktarını aşmamalıdır. Eğer ÇHC dışında ödenen bireysel gelir vergisi miktarı düşülecek vergi miktarı sınırını aşar ise, cari yıl için sözkonusu sınır kadar indirim yapılmasına müsaade edilmekte ve aşan kısmın takip eden beş yıl içinde ödenecek vergi miktarından mahsup edilmesine izin verilmektedir.
b) Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine İlişkin Hong Kong Düzenlemeleri

Hong Kong çalışanları, eğer herhangi bir vergi yılında tüm bir yıl Hong Kong’da çalışmadılarsa gelir vergisinden muaftır.
Hong Kong çalışanları, bir vergi yılı içinde 60 günden daha az bir süre Hong Kong’da kalmaları halinde gelir vergisinden muaftır.
Hong Kong çalışanları, Hong Kong’daki gelir vergisi iadesi için yaptıkları başvuru esnasında ÇHC’de ödedikleri bireysel gelir vergisinin Hong Kong’da ödeyecekleri gelir vergisinden mahsup edilmesini talep edebilmekte ancak, sözkonusu vergi ödemisini ve Hong Kong’a giriş ve çıkış tarihlerini kanıtlayıcı telil sunmak yükümlülüğündedir.
c) ÇHC Dşından Elde Edilen Gelirler İçin Vergi Mahsubuna Bir Örnek
Bir vergi mükellefi aynı vergi yılı içinde A ve B ülkelerinden vergilendirilebilir gelir elde etmektedir. A ülkesindeki bir şirkette çalışmakta ve yıllık toplam olarak 60.000 Rmb maaş (veya aylık ortalama 5.000 Rmb) almaktadır. Ayrıca, patentli bir teknolojiye bağlı telif hakkından toplam 30.000 Rmb gelir elde etmektedir.