Çin’in İthalat Politikası - Koniks.com

İthalat hakları, Çin’de bulunan yabancı yatırım holding şirketlerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Ayrıca yabancı yatırımlı bir araştırma-geliştirme merkezi, ürünlerin Çin pazarındaki talebini tespit etmek amacıyla sınırlı miktarda yeni ve yüksek teknoloji ürününü ithal edebilir. Üretime yönelik yabancı yatırım işletmeleri, holding şirketleri veya araştırma-geliştirme merkezleri, genişletilmiş ticari operasyonlarla iştigal etmeleri durumunda inceleme için başvuruda bulunmak, ayrıca iş kapsamlarını genişletmeleri durumunda onay almak ve operasyonları ile ilgili olarak her yıl MOFCOM’a rapor vermek durumundadır.

İthalata konu mallar 3 kategoride toplanır:
(1) ithalatı yasaklanmış mallar,

(2) ithalatı kısıtlamaya tabi mallar,

(3) ithalatı serbest mallar.

İthalatı Yasaklanmış Mallar
Birinci kategorideki mallar, her ne şartta olursa olsun Çin’e ithal edilemezler. Bu malların listesi MOFCOM tarafından hazırlanır ve güncelleştirilir.

Kısıtlamaya Tabi Mallar
İkinci kategorideki mallar ithalat lisansı ve/veya kota kontrolüne tabi olup, bu malların listesi periyodik olarak MOFCOM tarafından hazırlanır. İthalat miktarı devlet tarafından kısıtlanmış olan malların ithalatı için ithalat kotası (kota lisansı) alınması gerekir. Kısıtlamaya tabi diğer malların ithalatı için ise diğer ithalat lisansları alınmalıdır. Mevzuat, dahilide işleme amaçlı ithalatta bazı lisans muafiyetleri getirmektedir.

Serbest Mallar
İthali serbest mallar terimi esasen ithalatı otomatik lisansa tabi mallar anlamına gelmektedir. Diğer bir deyişle ithali serbest mallar için de ithalatçıların ithal başvurusunda bulunması gerekmektedir. Ancak bu başvuru, MOFCOM tarafından, kısa süre içerisinde sonuca bağlanır. İthali serbest mallardan bazıları sadece belirli kamu kuruluşlarının tekelindedir. Bu ürünlerin ithalatı, sadece bu kuruluşlar tarafından yapılır.

İthalat Kotaları;
Bir sonraki yıl için belirlenen ithalat kotalarının toplam miktarı, her yıl 31 Temmuzdan önce MOFCOM’a bağlı Kota ve Lisans Yönetimi İdaresi tarafından açıklanır.

Bir sonraki yıla yönelik ithalat kota başvuruları, her yıl 31 Ağustostan önce ithalat kota kontrol makamına yapılır. Yetkili makam, 31 Ekimden önce kotayı verir. Bazı durumlarda yetkili makam, münferit başvurulara kota dağıtmak yerine tüm başvurular için ortak bir kota dağıtım sistemi belirleyebilir.

Değerlendirme esnasında yetkili makamlarca dikkate alınan temel hususlar şunlardır:

(1) başvuru sahibinin gerçek ithalat performansı,

(2) daha önce verilen kotaların tamamen kullanılıp kullanılmadığı,

(3) başvuru sahibinin üretim kapasitesi, işletme ölçeği, satış durumu,

(4) başvuru sahibinin yeni ithalatçı olması durumunda ithalatçının spesifik durumu,

(5) talep edilen kota miktarı,

(6) diğer hususlar.

Kota alan ithalatçı, gümrük muamelelerini tamamlayabilir. Ancak ithal mallar aynı zamanda ithalat lisansına tabi ise bunun için ayrıca başvurulması gerekir.

Tarife Kotaları (Tarife Kontenjanı)
Tarife kontenjanına (belirli miktarlar için düşük gümrük vergisi uygulanacak ithal malları) tabi malların ithalatı durumunda tarife kotaları uygulanır. Bu malların listesi MOFCOM tarafından hazırlanır ve güncelleştirilir.

Tarife kota kontrol makamı, her yıl 15 Eylül ve 14 Ekimde, gelecek yıla ait tarife kotalarının toplam miktarını açıklar. Tarife kotası başvuruları, her yıl 15-30 Ekim arasında yapılır. Tarife kota lisansının alınmasından sonra ithalatçı, gümrük formalitelerini tamamlayabilir.

Kullanılmayan ithalat kotaları ve tarife kotaları ilgili makamlara iade edilir. Aksi takdirde kullanılmayan miktar, gelecek yılki kota hesaplamalarından düşülür.

İthalat Lisansları
Çin’de ithalat lisanslarından sorumlu kuruluş MOFCOM ve buna bağlı yerel ofislerdir. 2002 tarihli Lisans Düzenleme Kataloğuna göre ithalat lisansları üç seviyede hazırlanır:

(1) MOFCOM: Bazı kategorideki mallar için ithalat lisansının doğrudan MOFCOM tarafından düzenlenmesi gerekir (Kota ve Lisans İdare Bürosu). Halen bu seviyede kontrole tabi 12 kategoride mal bulunmaktadır.

(2) MOFCOM Özel Komisyoner Ofisleri: Bu seviyede kontrole tabi 7 mal kategorisi mevcuttur. Özel Komisyoner Ofislerinin bulunduğu bölgeler Tianjin, Dalian, Şanghay, Guangzhou, Shenzhen, Hainan, Nanjing, Fuzhou, Qingdao, Zhengzhou, Wuhan, Nanning, Chengdu, Kunming, Xian ve Hangzhou’dur. Bu ofisler ayrıca MOFCOM’un verdiği yetkiye göre diğer ithal lisanslarını da düzenleyebilirler.

(3) Eyalet Ekonomi ve Ticaret Büroları: Bu bürolar yerel hükümetlere bağlı olup, halen bu seviyede kontrole tabi 6 mal kategorisi mevcuttur.

İthalatı kısıtlamaya tabi malları ithal etmek isteyen işletmeler, aşağıda belirtilen belgelerle birlikte ithalat lisansı almak üzere ilgili makamlara başvururlar:

- başvuru sahibinin mührünü taşıyan başvuru formu,

- ithalatın kategorisine göre, ilgili idari birim tarafından hazırlanan onay belgesi (kontol belgesi):

o kota kontrolüne tabi makine ve elektronik ürünlerinin ithalatı için başvuruluyor ise, “Makine ve Elektronik Ürünlerin İthalat Kotaları Sertifikası” ibraz edilir,

o kota kontrolüne tabi doğal kauçuk ithalatı için başvuruluyor ise, Devlet Kalkınma ve Reform Komisyonu (NDRC) ve MOFCOM tarafından hazırlanan kota onay sertifikası ibraz edilir,

o işlenmiş petrol ve araç lastiklerinin ithalatı için başvuruluyor ise, Devlet Ekonomi ve Ticaret Komisyonu ve MOFCOM tarafından düzenlenen kota onay sertifikası aranır,

o izlemeye tabi kimyasalların ithalatı için başvuruluyor ise, kimyasal silahlar sözleşmesinin uygulanmasından sorumlu birimin onayı ve ithalat kontratının örneği aranır,

o üretimi kolay zehirli kimyasalların ithalat başvurularında MOFCOM’dan onay sertifikası ve ithalat kontratının bir örneği aranır,

o disk üretim ekipmanının ithalatı için başvuruluyor ise Devlet Basın ve Yayın İdaresi ve MOFTEC’ten konuya ilişkin onay sertifikası aranır,

o ozon tabakasına zarar verici materyallerin ithalatı için başvuruluyor ise Ozon Tabakasını İncelten Materyallerin İthalat ve İhracat Biriminden onay sertifikası alınır,

o diğer özel ürünlerin özelliklerine göre ilgili kamu kuruluşlarından onay sertifikaları aranır.

- ithalatçının, ithalat işini yürütme niteliklerini haiz olduğuna dair destekleyici belgeler (yabancı yatırımcılar için “Yabancı Yatırım İşletme Onay Belgesi” vb),

- ilgili makamlarca istenebilecek diğer belgeler.

İthal lisansları, tek bir gümrük ve tek bir gümrük giriş beyannamesi için geçerlidir. Ancak özel durumlarda çoklu kullanım için (en fazla 12 kez) üzerinde belirtilmek kaydı ile ithalat lisansı verilebilmektedir.

Otomotik İthal Lisansları
İthali serbest malların ithalatından önce alınması gereken lisanslardır. Başvurularında aşağıdaki belgeler aranır:

- başvuru formu,

- ithalat anlaşması,

- işyeri belgesi,

- dış ticaret acentası üzerinden ticaret yapılıyor ise, acenta ile ithalatçı arasındaki anlaşma,

- gerekiyorsa son kullanıcı belgesi ve diğer belgeler.

Otomatik ithal lisansı, bir gümrük giriş beyannamesi için 6 ay boyunca geçerlidir. Uzatma veya değişiklik yapılmaz. Eğer uzatma veya değişiklik gerekiyorsa yeniden başvuru yapılır.